مقدمات ظهور و رجعت - جلسه بیستم
مقدمات ظهور و رجعت
جلسه 20
أعوذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله ربّ العالمین وصلّی الله علی محمّد وآله الطاهرین
ولعنة الله علی أعدائهم أجمعین من الآن إلی قیام یوم الدین
مروری بر جلسات گذشته، ظهور امام زمان} هنگام قابلیت پیدا کردن مؤمنین برای فهمیدن اسرار الهیه
موضوع صحبت ما در چند جلسه گذشته این بود که راه و روش مکتب شیعه و اهل بیت علیهم السلام به سمت باطن، سرّ، معارف دقیق و حقایق پیچیده الهیه است و علّت و سبب امامت اهل بیت علیهم السلام و غیبت آقا ولی عصر} همین حقیقت است؛ یعنی تمام عالم از آشکاری به سمت سرّ و پنهان حرکت میکنند و کسانی که اهل معرفت و حقیقت هستند باید این سیری که راه نجات انسانها در آن است را طی کنند. به همین جهت هرگاه به وقت و جایگاهی برسیم که مؤمنین قابلیت و توان این را داشته باشند که اسرار الهیه را بیابند، ببینند، بفهمند و به آن معتقد شوند؛ امام زمان} ظهور میفرمایند.
معنای ظهور، آشکاری نیست! بلکه انسانها به مقامی میرسند که میتوانند اسرار الهیه را بیابند، بفهمند، و بپذیرند؛ به همین دلیل ایشان در ظهور خود اسرار الهیه را آشکار میکنند نه اینکه اسرار پایین آمده، کوچک و ضعیف شوند، مانند نور خورشید که ضعیف و با اتاق شما متناسب میشود.
شروع آشکاری از زمان به زمین آمدن حضرت آدم علیه السلام
این آشکاری از پشت ابرهای در هم پیچیده نیز آشکار است، این آشکاری از زمان آدم صفی الله که از بهشت به زمین آمدند شروع شده[1] و آهسته آهسته به سمت بالا تقویت شد؛ یعنی باید آهسته آهسته از اتاق شما بیرون آمده و به طبقه دوّم و سوّم به سمت خورشید حرکت کنیم.
آشکاری انوار قوی بوسیله انوار ضعیف
فرض کنید انوار خورشید یک میلیارد درجه است، درجات ابتدایی که فاصلهای میان آنها و خورشید نیست سرّ و پنهاناند در عین حالی که نور، روشنایی، وضوح و آشکاری هستند و هر آشکاری به آنها آشکاری است، اگر این انوار متّصل به خورشید وجود نداشته باشند آیا در فضا، زمین و منزل ما و شما نوری یافت میشود؟ نه، هر نور ضعیفی که در اینجا وجود دارد پرتوهایی از انوار قوی بالاست امّا اگر انوار قوی بالا بدون نور کوچک پایین بخواهند در اتاق شما آشکار شوند چشم شما کور خواهد شد و نمیتوانید آن را تحمّل کنید.
همانطوری که امام صادق علیه السلام درباره کسانی که معتقد بودند خداوند با چشم سر دیده میشود فرمودند: خورشید یک جزء از هفتاد جزء نور کرسی است، کرسی یک جزء از هفتاد جزء نور عرش است، عرش یک جزء از هفتاد جزء نور حجاب است و حجاب یک جزء از هفتاد جزء نور ستر است.[2]
در نتیجه انواری که از خورشید به عالم میتابد فرع آن نور اوّل است، آن نوری که تمام فضای لایتناهی اطراف خورشید را روشن کرده یک بر هفتاد نور خود خورشید است، نور خورشید یک بر هفتاد نور کرسی است، کرسی یک بر هفتاد نور خود کرسی و عرش است، عرش یک بر هفتاد نور خود عرش و حجاب است و حجاب یک بر هفتاد نور خود حجاب و ستر است؛ در نتیجه خورشید، کرسی، عرش، حجاب و ستر خواهد شد که پنج تا است و باید در دو ضرب کرد که میشود ده و هر کدام را باید در بعدی ضرب کنیم تا مجموع را بدست بیاوریم.
حضرت فرمودند: این نور مادی و نور خورشید است، انسانها اگر ادّعا میکنند که میتوانند خدا را ببینند هنگامی که برای خورشید ابر و حجابی نیست به آن نگاه کنند.
عظمت نور امام باعث بینیازی از نور خورشید تا ستر هنگام ظهور
وقتی امام ظهور میفرمایند همانطوری خواهد شد که در زیارت جامعه کبیره میخوانیم: «وَأَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِكُمْ»[3]، به گونهای که «يَسْتَغْنِي النَّاسُ عَنْ ضَوْءِ الشَّمْسِ وَنُورِ الْقَمَرِ وَيَجْتَزُونَ بِنُورِ الْإِمَامِ»[4]، مردم از نور خورشید تا ستر مستغنی و بینیاز میشوند.
پس نور امام آنقدر قوی، الهی و روشن است که تمام اینها در برابر آن هیچ است نه اینکه خورشید، ماه، عرش و کرسی وجود نداشته باشند بلکه مؤمنین به آنها نیازی ندارند زیرا نور امام از آنها روشنتر است.
سیر آهسته الهی علّت چهارده تا بودن اهل بیت علیهم السلام و غیبت امام زمان}
پس آن نور چقدر عظیم است که از تمام اینها برتر، بالاتر و عظیمتر است، آن چشم، فهم، درک، زکاوت و قلبی که میخواهد آن نور معنوی را ببیند باید بسیار قوی باشد و از این ظاهرها، امور دنیوی، کثرتها و جهتهای گوناگون این عالم گذشته و به سمت وحدت الهی حرکت کرده باشد تا بتواند آن را بیابد، بفهمد و ببیند.
پس علّت اینکه اهل بیت علیهم السلام چهارده تا بوده و امام زمان} در پشت پرده غیبت قرار گرفتهاند این است که این سیر الهی آهسته آهسته جلو برود، ابرها کنار رفته، رقیق شده و مؤمنین قویتر و الهیتر شوند تا بتوانند انوار نهفته ـ یعنی انواری که از عظمت و پُر نوری خود نهفتهاند نه از این جهت که چیزی حجاب آنها شده ـ را دارا شده و با آنجا تناسب پیدا کنند.
آشکار بودن امام زمان} و در حجاب بودن ما
هنگامی که با آنجا تناسب پیدا کردند امام زمان} از پشت پرده غیبت بیرون میآیند، البته الآن هم از پشت پرده غیبت بیرون هستند و هرگز مخفی و پنهان نشدهاند تا بخواهند آشکار شوند! ایشان همیشه برای بزرگان مؤمنین آشکار هستند، برای آنها خفا معنا ندارد و میدانند خود ایشان، بدن و انوار ایشان کجا هستند، چرا؟ به دلیل تناسبی که با حضرت پیدا کردهاند دیگر برای آنها خفا معنا ندارد بلکه آشکاری است.[5]
پس امام زمان} عین آشکاریاند و چون ما در حجاب هستیم نمیتوانیم ایشان را ببینیم، اگر بخواهیم ایشان را ببنیم باید انوار حضرت به اندازه دیدن و فهمیدن ما کوچک شود، آن انوار کوچک شده همین اعتقادات و معارف ما است، شما مقداری از معارف اهل بیت علیهم السلام را دارا هستید امّا شخصی دیگر از شما قویتر است، نزد او رفته و شاگردی میکنید، او هم میبیند شخصی دیگر از او قویتر است و همینطور استاد و شاگردی ادامه دارد.[6]
روضه، نور امام حسین علیه السلام به مظلومیت و تأثیر آن در حقیقت وجودی و تناسب با روضه باعث تمایل به آن نور
دیشب برای روضه به منزل دوست خود رفته بودم، بعد از روضه یکی از دوستان به من گفت: برای من مشکلی پیش آمده؛ امشب یکی از دوستانی که هرگز به این مجالس نمیآمد و کاری با آن نداشت را با خود آوردهام، امشب روضه خوان روضه سر مبارک را با تفصیل خواند و دوستم بعد از آن به من گفت: شیخ اینها را از کجا میبافد؟ به من گفت: با او چه کنم تا درست شود، مقصود این نیست که چه کنیم تا او درست شود، ببینید دو نفر در روضه مینشینند، وقتی روضه و این کلمات گفته میشود لذّت میبرید، چه لذّتی؟! لذّت سوگواری، حقیقت درونی شما حقیقتی را از بیان روضه سر مبارک مییابد و میفهمد که بسیار قوی است به همین دلیل به سوی این روضه میل تام بینقص دارد.
این داستان، بیان و اتّفاقی که آن روز افتاده و این شخص آن را بالای منبر توضیح میدهد نور مبارک امام حسین علیه السلام به مظلومیت و مقهوریت است، این نور آنقدر قوی است که در حقیقت وجودی شما تأثیر گذاشته و در آن وارد میشود، به همین واسطه آنقدر حقیقت وجودی شما با روضه تناسب، یگانگی، هماهنگی، همراهی و پیروی پیدا میکند که به آن نور متمایل میشوید، این میل میل بینهایت است؛ یعنی در دایره حقیقت وجودی شما نهایت جسمانی، خیالی، وهمی و نفسی ندارد.
میل به نور روضه باعث محبّت و نتیجه آن میل به موافق امام و بیزاری از منافی ایشان
آن میل باعث محبّت میشود و شما از این راه محبّت به امام خود را بدست میآورید، این محبّت آنقدر قوی است که شما را به سمت امام میکشاند در نتیجه هرچه موافق، همگام، همراه، همگون و پیرو امام باشد به آن میل میکنید و هرچه منافی، مباین، ناسازگار، بیگانه و دوگانه با امام و روضه سر مبارک باشد از آن بیزاری میجویید.
آنقدر سرها در عالم بریده میشود شما اصلاً به آنها کاری ندارید امّا کوچکترین بیحرمتی به سر امام حسین علیه السلام آنقدر برای شما عظیم است که به سر خود میزنید، این مربوط به نورانیّت و نور خداوند بودن آن سر مبارک در این عالم جسمانی است، پس هنگامی که آن نور به قلب شما میتابد آنقدر قوی است که شما را به سمت خود میکشاند، این کشش آنقدر قوی است که شما با جهت مخالف و کسی که بیحرمتی به سر مبارک کرده بالاترین دشمنی و بیزاری را دارید، با خود میگویید اگر آنجا بودم او را تکّه تکّه میکردم، او کاری نکرده فقط یک عصا به سر زده، اگر به سر کسی عصا بزنند چه میشود؟!
شما میگویید: اگر آنجا بودم یزید و کسانی که در مقابل سر قمار بازی میکردند را تکّه تکّه میکردم، این مربوط به کجای شماست؟ این مربوط به حقیقت درونی است که نور مبارک را درون خود گرفتهاید و آن تمایل، محبّت و مودّت درونی، بین شما و آن سر مبارک محقّق گردیده که رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمودند: «إِنَّ لِلْحُسَيْنِ فِي بَوَاطِنِ الْمُؤْمِنِينَ مَعْرِفَةٌ مَكْتُومَةٌ؛[7] همانا برای حسین در باطن مؤمنین معرفتی پنهانی است»، لذا از کسی که به آن بیحرمتی کند منافرت، ضدّیت، مقابله، دشمنی و بیزاری دارید، هرگاه این دو با یکدیگر جمع شوند بالاترین فداکاری، از خود گذشتگی، اضمحلال و پوچ کردن خود در مقابل سر مبارک امام حسین علیه السلام و بالاترین مقابله، دشمنی و ضدّیت با کسی که به آن اهانت کرده اتّفاق میافتد.
فشار نتیجه تصادم محبّت و برائت و تبدیل شدن آن به شمشیر درونی که همان اشک است
هرگاه این دو با یکدیگر جمع شوند در حالی که نمیتوانید با آن ضدّیت و مقابله کنید بر شما فشار وارد میشود ـ یعنی نمیتوانید شمشیر به دست بگیرید و گردن اهانت کننده را بزنید و ولی اللهی که باید این انتقام را بگیرد هنوز نیامده ـ همانطور که خداوند در قرآن کریم فرموده: ما بر کفّار و مشرکین عذاب، بلا و مصیبت میفرستیم {وَيَشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِينَ}[8]، تا مؤمنین شفاء سینه پیدا کنند؛ یعنی دل آنها خنک شود.
به این دلیل که امام به شما انتقام اجازه نمیدهند تا شفا در شما اتّفاق بیافتد بر خود فشار میآورید ـ چون به بیرون نمیتوانید فشار بیاورید، زیرا بیرونی نیست و آن اتّفاق در آن روز بود و شما امروز هستید ـ این تصادم فشارهای دو طرفۀ محبّت سر مبارک و فشار برائت و دشمنی با آزار دهنده ایشان تبدیل به شمشیر میشود، آن شمشیر درونی اشکی است که سرازیر میشود، اشک همان خونی است که میریزد، چون شما نمیتوانید خون دشمن ایشان را بریزید این خون درون را میریزید، ان شاء الله بنده و جنابعالی جزو منتقمین باشیم، در زیارت عاشوراء نیز میخوانیم: «طَلَبَ ثَاري» یا «طَلَبَ ثَارِکُمْ» ـ که بهتر است «ثَارِکُمْ»[9] بخوانیم و به ایشان نسبت دهیم ـ.
شدّت تأثیر بیرونی به همراه شدّت محبّت و بغض
من این محبّت، کینه و غیظ را ندارم لذا چشم من خون گریه نمیکند، خداوند به کفّار میفرماید: {مُوتُوا بِغَيْظِكُمْ}[10]، این غیض من به اندازهای نیست که من را بکشد و به جای اشک خون گریه کنم امّا امام زمان} میفرمایند: من به جای اشک خون گریه میکنم[11]، این مربوط به شدّت محبّت است که باعث شدت کینه میشود، الآن امام اجازه یک ذرّه انتقام را ندارند تا اینکه وقت آن فرا برسد و از تمام آنها انتقام بگیرند.
در نتیجه چون این دو جهت درونی محبّت و بغض در ما وجود دارد گریه میکنیم، هر کسی که این دو جهت در او بیشتر باشد بیشتر به سر خود میزند، یکی از دوستان ما در قم دو سال قبل آنقدر خود را با مشت زده بود که یک چشم او کور شد و الآن در حال درمان است، در نتیجه هر چقدر محبّت، شوق و ذوق نسبت به امام بیشتر باشد تأثیر بیرونی آن بیشتر است.
محبّت ما هر چقدر عظیم باشد باز هم نسبت به امام حسین علیه السلام کوچک است امّا این محبّت نسبت به خودمان بسیار بزرگ است لذا خود، زن، بچّه و همه چیز را فدای آن میکنیم امّا این محبّت ما نسبت به محبّتی که امام زمان} دارند بسیار بسیار کوچک است، اینکه Sبسیار بسیارR میگویم برای بیان مطلب است در غیر این صورت ما نمیدانیم محبّت امام زمان} چقدر است تا بگوییم محبّت ما بسیار کوچک است، در نتیجه به جایی نرسیدهایم که محبّت به رأس امام حسین علیه السلام و ضدّیت، دشمنی و برائت از دشمنان ایشان در ما آنقدر قوی شده و جنگ بین این دو جهت در ما اتّفاق بیافتد تا در چشم خود خون گریه کنیم.
لذّت و کینه دو عامل حرکت بیرونی
وقتی بنده و جنابعالی این روضه را میشنویم در جایگاه اوّل لذّت میبریم زیرا در خود فداکاری مییابیم، زیرا در خود محبّت به امام و رأس مبارک را مییابیم، زیرا خود را فداکار برای کم نشدن یک تار مو از سر مبارک مییابیم، به همین دلیل اوّل لذّت میبریم و در مرحله بعد نسبت به کسی که آن آزار را رسانده کینه، بغض و غیظ ما را فرا میگیرد، این دو باعث حرکت بیرونی میشود تا اینکه غش میکنیم.
علّت مسخره کردن روضه نیافتادن نورانیّت در دل و نداشتن معرفت
ما نمیتوانیم برای روضه امام حسین علیه السلام گریه کنیم، اصلاً معنا ندارد، اگر برای سر مبارک گریه میکنید سر یک دوست را در نظر میگیرید و اگر بتوانید به آنجا برسید میمیرید زیرا طاقت آن را ندارید، این معرفت همان نور سرّ در شماست که برای آن به سر خود میزنید امّا آن آقایی که آنجا نشسته این نور و معرفت در او نیست و به سمت پنهانی حرکت نکرده است، او به مجالس امام حسین علیه السلام نیامده، شاگردی ایشان را نکرده و به این راه محبّت و مودت نداشته در نتیجه با این راه انس نگرفته، به سمت امام حسین علیه السلام حرکت نکرده و امام او را جذب نوارنیت خود نکردهاند، چون او را به نورانیت خود جذب نکردهاند آن نورانیت در دل او نیافتاده و چون آن نورانیت در دل او نیفتاده استهزاء و مسخره میکند.
این آقایی که دیشب به روضه آمده بود همین سخنان را شنیده بود، همین سخنانی که وقتی آن را شنیدید به سر خود زدید امّا او مسخره میکند، بین شما چه تفاوتی است؟ شما هم گوش داشتید و کلمات را شنیدید، هم چشم داشتید و دیدید، در هیچ چیزی با یکدیگر تفاوت ندارید، چه چیزی در شما وجود دارد که در او نیست؟! معرفت، معرفت حرکت به سمت پنهانی است؛ یعنی شما میتوانید به جایی برسید که معرفت شما به یک تار موی امام حسین علیه السلام و نعل اسب ایشان که یک تکّه آهن است بسیار عظیم باشد.
فرض کنید این نعل یک ماه گذشته در جای دیگری بود و حضرت اسب خود را در راه نعل کردهاند، نعلی که شاید مربوط به پنج روز پیش باشد باعث میشود تا اسب قوی و بجا حرکات خود را انجام دهد در غیر این صورت به پای او فشار میآید و نمیتواند حرکات موزون انجام دهد مانند پا برهنه دویدن که اگر کفش ورزشی داشته باشید میتوانید راحتتر بدوید، بواسطه این معرفت به نعل اسب، زانوهای اسب، خود اسب و تا برسد به امام حسین علیه السلام میتوانید به جایگاه عظیمی برسید.
تصرّف ولایی و مدیریّت امام در کربلا و قوّت یافتن اهل بیت و اصحاب
آن روز در صحرای کربلا تمام کفر در برابر تمام ایمان قرار گرفت، تمام ظلمات در برابر تمام نور قرار گرفت، امّا در آنجا نور، ایمان، توحید و امام حسین علیه السلام از طرف خداوند متعال مأمور بودند که به مظلومیت، مقهوریت و شهادت، دین خدا را یاری کنند در نتیجه آن نور در آنجا به عبودیّت، خضوع، خشوع و مظلومیت آشکار شد امّا من و شما نمیتوانیم آن آشکاری را داشته باشیم.
چه بسیار افرادی که امام حسین علیه السلام را تنها گذاشتند و نتوانستند آن نور مظلومیت را در خود هضم کنند[12]، امّا هنگامی که برای مادر وهب سر پسرش را میاندازند چه رفتاری از خود نشان میدهد؟! وقتی پسر به جنگ میرود انسان نمیتواند طاقت بیاورد، خیلی عجیب است انسان در روضهها میشنود که حضرت علی اکبر به میدان رفتند و امام حسین علیه السلام چه شدند و چه شدند، تمام آن گویای ضعف و بیتابی است! از آن طرف میگویند مادر وهب ـ کسی که تازه مسلمان شده ـ اگر سر پسر خود را بر میداشت و میگفت پسرم چرا رفتی ضعف کربلا نبود؟! لشکر عمر سعد نمیخندیدند و نمیگفتند ببینید شما را ضعیف کردیم؟!
اگر حضرت زینب، ام کلثوم و... هم همین کار را انجام میدادند همه چیز خلاف غرض میشد و عظمت کربلا که در عین مظلومیت میخواست با بزرگی بیرون بیاید بیرون نمیآمد، شما روضه خوانها میگویید: مادر وهب سر را برداشت و گفت چیزی که ما در راه خدا دادهایم را پس نمیگیریم[13] امّا در مورد امام حسین علیه السلام، مادر حضرت علی اصغر، حضرت زینب و... آن سخنان را میگویید؛ یعنی آنها همانند مادر وهب نبودند؟! اگر در راه کسی وهب را گردن میزد مادر او چه میکرد؟ بر سر خود نمیزد؟ فریاد نمیکشید و غش نمیکرد؟ خود را بر بدن پسر خود نمیانداخت؟ اگر اینکار را نکند که مادر نیست و محبّت مادری ندارد، این سر بریدن باعث گریه کردن یک غریبه میشود چه رسد به مادر، امّا چرا در کربلا اینگونه نمیشود؟! زیرا تصرّف امام است، آن ولایت مطلقه کلیه شمر، سنان، خولی و عمر بن سعد را هم در بر گرفته و آنها را به قعر جحیم و مبدأ ظلمات میبرد ـ در حالی که متوجّه آن نیستند ـ آنچنان که این مادر را به سمت اعلی علّیّین و مبدأ انوار الهیه میبرد.
امام با پرتو افکنی ولایت مطلقه الهیه در همه تصرّف دارند؛ یعنی شما گمان میکنید آن تیری که به امام حسین علیه السلام اصابت میکند را آن شخص میزند؟ نه اینگونه نیست، حضرت علی اکبر علیه السلام یک ذره بیشتر از اجازه امام تیر و شمشیر نمیخورند، تمام اینها به دست ایشان است و آن را مدیریت میکنند، اینکه شمر باید چه کند و فلان شخص چه کند و از جمله آن مادر را اینگونه تصرّف میکنند که هیچ ضعفی از خود نشان ندهد همه به دست ایشان است.
مقابله با دروغگویان علّت بیان نشانههای ظهور
پس باید این نوری که دارید را در خود قوی کنید تا اگر فردا شب یا فردا صبح حضرت تشریف آوردند این قابلیت را داشته باشیم، ما میگوییم علامتهایی برای ظهور داریم امّا خدا و امام مقیّد به این علامتها هستند؟ نه، این علامتها را فرمودهاند تا بتوانیم در مقابل دروغگوها بایستیم، اگر کسی ادّعا کند میگوییم سیّد حسنی، سیّد یمانی، شعیب بن صالح، سفیانی، دجّال و ندای از آسمان و زمین کجا هستند؟!
باید این نشانهها وجود داشته باشند تا حضرت ظهور کنند شما که مدّعی هستید اینها را ندارید، امّا هنگامی که امام تشریف میآورند آیا شک و شبههای باقی میماند تا بخواهید سؤال کنید؟ میتوانید سؤال کنید که فلان علامت کجاست؟ میفرمایند همه چیز خودم هستم، تمام اینها را لازم داریم تا بعضی چراغ موشی خود را خورشید جلوه ندهند و نگویند ما خورشید هستیم اگر خورشید هستی آثار تو کجاست؟ وقتی خورشید طلوع کرد میخواهید از خورشید سؤال کنید که علامت تو کجاست؟! همه نشانه خورشید هستند و وقتی خورشید بیاید نشانه نمیخواهد.
نداشتن قابلیّت برای ظهور و حرکت به سمت سرّ باعث قابلیّت پیدا کردن و جزو منتقمین قرار گرفتن
اگر میخواهید جزو منتقمین امام حسین علیه السلام و از طلب کنندگان ثار ایشان باشید باید این قابلیت را داشته باشید، الآن معرفت شما به اندازه یک نور کوچک ضعیفی است که از آن بزرگواران در این عالم ساطع شده و یک ظلمات کوچک هم از دشمنان ایشان اتّفاق افتاده، آیا در این نور و تاریکی کوچک میتوانید کاری انجام دهید؟ با تمام ضعف نور میتوانید در برابر تمام ظلمات عظیم زمان ظهور قرار بگیرید؟! قوّت آن را ندارید.
آیا میتوانید با نور نیم درجهای که به شما دادهاند تمام این کارها را انجام دهید؟! آیا میتوانید در آن نور و به کمک آن نور یک میلیارد درجهای که در آنجا آشکار میشود حرکت کنید؟ نمیتوانید این کار را انجام دهید، پس باید به سمت سرّ حرکت کنید؛ یعنی به سمت معارف باطنیه دقیقیه الهیه سرّیه امام زمان} و امام حسین علیه السلام حرکت کنید و در این حرکت آهسته آهسته آن نورانیّت درون شما قوی شود و قابلیت این را پیدا کنید که وقتی حضرت تشریف آوردند شما را جزو منتقمین قرار دهند.
حقیقت مکتب تشیّع سیر به سمت سرّ و مقصود از آن
پس مقصود بنده از سیر به پنهانی این است، نه اینکه انسان غیب شود و یک مرتبه ببینند شیخ غلام علی نیست! شما میتوانید به گونهای به سمت باطن و سرّ بروید که این قابلیت را داشته باشید زیرا سخن ما در مورد امام زمان} است و ما منتظر ایشان هستیم که فرمودند: «تَوَقَّعُوا الْفَرَجَ صَبَاحاً وَمَسَاءً»[14]، هنگامی که اینگونه شد اگر نزدیک صبح است بگو ان شاء الله امام زمان} هنگام طلوع خورشید ظهور میکنند و اگر ظهر است بگو ان شاء الله هنگام غروب تشریف میآورند.
در نتیجه حقیقت مکتب و مذهب تشیّع سیر به سمت پنهان است؛ یعنی انسان آهسته آهسته آنقدر لطیف، پاک و پاکیزه شده، کثرت، دوئیّت، اختلافات و مشاجرهها را رها کرده و از غیر امام خود بگذرد که آینه او صافی شود و نور امام به آینه دل او بتابد و آن نور را بیابد.
کشته شدن ذرّیّه کفری حاضران در کربلا توسّط امام زمان}
شما باید این راه مودّت، محبّت و معارف اهل بیت علیهم السلام را پیش بروید تا به اندازهای قابلیت پیدا کنید که آن اسرار برای دل، روح، قلب و مراتب باطنی شما آشکار شوند و آنقدر در این محبّت، بعض و کینه، تناسب، همراهی، همگونی با این نور مبارک داشته باشید که وقتی حضرت تشریف میآورند و میخواهند انتقام خون امام حسین علیه السلام را بگیرند شما نیز جزو منتقمین باشید.
حضرت که تشریف میآورند چگونه انتقام میگیرند؟ کسانی که که در صحرای کربلا حضور داشتند به جحیم رفتهاند امّا ذرّیه آنها باقی هستند که امام زمان} آنها را میکشند، مگر کسی بچّه را بواسطه پدر میکشد؟! خداوند میفرماید: {وَلا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرى}[15]، پدر کاری کرده، بچّه چه تقصیری دارد؟ نه، آنها بچّههای کفریاند؛ یعنی کسانی که راضی هستند و حمایت میکنند، مانند داعشیها که گفته بودند: ما همان بنو امیّه هستیم و میخواهیم همان کاری را که یزید با حسین، سر حسین و اولاد حسین انجام داد با شما انجام دهیم.
بعد از ظهور باید با اینها بجنگید که باید بسیار قوی باشید و در آنجا به سمت اسرار الهیه بروید تا در رجعت امیر المؤمنین علیه السلام و امام حسین علیه السلام آخرین انتقام را از کسانی که در کربلا حضور داشتند بگیرید، در حدیث مفضّل است؛ حضرت با هفتاد و دو نفر و کسانی که در کربلا حضور داشتهاند از یزید گرفته تا امثال او و آن پیرمرد خرفت نفهم ملعونی که فقط سنگ پرتاب میکرد باز میگردند[16]، زیرا میخواست عمر سعد سنگ پرتاب کردن او را ببیند و یک درهم به او بدهد در حالی که سنگ او اصلاً به جایی هم نمیخورد.
آن هنگام میان امام حسین علیه السلام و اینها جنگ رخ میدهد،[17] شما باید این قوّت، قدرت، نورانیت و قابلیت را پیدا کنید تا امام حسین علیه السلام شما را بپذیرند و بگویند تو هم ما را یاری کن، نمیگویید: {يَا لَيْتَنِي كُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِيماً}[18]؟!
پس این مطلبی که در چند جلسه گذشته عرض کردم برای این است که سیر مکتب شیعه به سمت سرّ است و تمام تلاش دشمنان خدا، رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم و شیاطین جنی و انسی این بود که همه چیز را ظاهری کنند؛ یعنی از حقیقت، باطن، سرّ و عظمت خود بیرون بیاورند و آن را به یک امر کوچک جسمانی تبدیل کنند.
انتقام از خون اسب امام حسین علیه السلام
انسان باید منتظر امام باشد و بگوید من منتظر و آماده ظهور شما هستم که آن را در ادعیه میخوانیم، مگر در دعای صبح نمیخوانیم: «وَاكْحُل ناظِرِی بِنَظْرَةٍ مِنِّي إِلَيْهِ، وَعَجِّلْ فَرَجَهُ، وَسَهِّلْ مَخْرَجَهُ، وَأَوْسِعْ مَنْهَجَهُ، وَاسْلُكْ بِي مَحَجَّتَهُ، وَأَنْفِذْ أَمْرَهُ، وَاشْدُدْ أَزْرَهُ وَاعْمُرِ اللَّهُمَّ بِهِ بِلَادَكَ، وَأَحْيِ بِهِ عِبَادَك»؟! اگر نمیخوانید حتماً به آن معتقد هستید، انسان باید اینگونه پیش برود تا قابلیت این را پیدا کند که جزو منتقِمین خون امام حسین علیه السلام باشد البته ما ایشان را نمیدانیم، ما منتقمین خونی هستیم که از سینه اسب امام حسین علیه السلام ریخته، چرا که ایشان هرگز به لشگر پشت نمیکردند.[19]
به همین دلیل امام صادق علیه السلام میفرمایند: تمام زخمهای بدن امام حسین علیه السلام از مقابل بود[20]، از مقابل تیر میانداختند و فرار میکردند، حضرت به کسی پشت نمیکردند تا بخواهد از پشت به حضرت زخم وارد کند، وقتی کسی را دنبال میکردند آنقدر تیز بودند که کسی نمیتوانست از پشت به حضرت برسد و ایشان را زخمی کند! آنقدر اسب مبارک ایشان تیز حرکت میکرد که کسی نمیتوانست از پشت تیر، سنگ و نیزه پرتاب کند، هرچه بود از مقابل بود.
ما باید این سیر را به جلو پیش برویم تا این قابلیت را پیدا کنیم که بتوانیم گریه و سوگواری درستی نسبت به اسب عظیم الهی امام حسین علیه السلام داشته باشیم تا آهسته آهسته بتوانیم در ظهور و رجعت جزو منتقمین خون سر و سینه اسب ایشان باشیم.
الحمد لله ربّ العالمین وصلّی الله علی محمّد وآله الطاهرین
دریافت فایل (MP3) (PDF)
[1]. انتقال علم، ايمان، اسم أكبر، ميراث علم وآثار علم نبوّت از حضرت آدم علیه السلام به امام زمان علیه السلام:
الكافي، ج8، ص113، ح92: عَنْ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَتَعَالَى عَهِدَ إِلَى آدَمَ علیه السلام أَنْ لَا يَقْرَبَ هَذِهِ الشَّجَرَة... فَلَمَّا انْقَضَتْ نُبُوَّةُ آدَمَ علیه السلام وَاسْتَكْمَلَ أَيَّامَهُ أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ إِلَيْهِ أَنْ يَا آدَمُ قَدِ انْقَضَتْ نُبُوَّتُكَ وَاسْتَكْمَلْتَ أَيَّامَكَ فَاجْعَلِ الْعِلْمَ الَّذِي عِنْدَكَ وَالْإِيمَانَ وَالِاسْمَ الْأَكْبَرَ وَمِيرَاثَ الْعِلْمِ وَآثَارَ عِلْمِ النُّبُوَّةِ فِي الْعَقِبِ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ عِنْدَ هِبَةِ اللَّهِ فَإِنِّي لَنْ أَقْطَعَ الْعِلْمَ وَالْإِيمَانَ وَالِاسْمَ الْأَكْبَرَ وَآثَارَ النُّبُوَّةِ مِنَ الْعَقِبِ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَلَنْ أَدَعَ الْأَرْضَ إِلَّا وَفِيهَا عَالِمٌ يُعْرَفُ بِهِ دِينِي وَيُعْرَفُ بِهِ طَاعَتِي وَيَكُونُ نَجَاةً لِمَنْ يُولَدُ فِيمَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ نُوحٍ وَبَشَّرَ آدَمَ بِنُوحٍ علیه السلام فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَتَعَالَى بَاعِثٌ نَبِيّاً اسْمُهُ نُوحٌ وَإِنَّهُ يَدْعُو إِلَى اللَّهِ عَزَّ ذِكْرُهُ وَيُكَذِّبُهُ قَوْمُهُ فَيُهْلِكُهُمُ اللَّهُ بِالطُّوفَانِ وَكَانَ بَيْنَ آدَمَ وَبَيْنَ نُوحٍ علیهما السلام عَشَرَةُ آبَاءٍ أَنْبِيَاءُ وَأَوْصِيَاءُ كُلُّهُمْ وَأَوْصَى آدَمُ علیه السلام إِلَى هِبَةِ اللَّهِ أَنَّ مَنْ أَدْرَكَهُ مِنْكُمْ فَلْيُؤْمِنْ بِهِ وَلْيَتَّبِعْهُ وَلْيُصَدِّقْ بِهِ فَإِنَّهُ يَنْجُو مِنَ الْغَرَقِ ثُمَّ إِنَّ آدَمَ علیه السلام مَرِضَ الْمَرْضَةَ الَّتِي مَاتَ فِيهَا فَأَرْسَلَ هِبَةَ اللَّهِ وَقَالَ لَهُ إِنْ لَقِيتَ جَبْرَئِيلَ أَوْ مَنْ لَقِيتَ مِنَ الْمَلَائِكَةِ فَأَقْرِئْهُ مِنِّي السَّلَامَ وَقُلْ لَهُ يَا جَبْرَئِيلُ إِنَّ أَبِي يَسْتَهْدِيكَ مِنْ ثِمَارِ الْجَنَّةِ فَقَالَ لَهُ جَبْرَئِيلُ يَا هِبَةَ اللَّهِ إِنَّ أَبَاكَ قَدْ قُبِضَ وَإِنَّا نَزَلْنَا لِلصَّلَاةِ عَلَيْهِ فَارْجِعْ فَرَجَعَ فَوَجَدَ آدَمَ علیه السلام قَدْ قُبِضَ فَأَرَاهُ جَبْرَئِيلُ كَيْفَ يُغَسِّلُهُ فَغَسَّلَهُ حَتَّى إِذَا بَلَغَ الصَّلَاةَ عَلَيْهِ قَالَ هِبَةُ اللَّهِ يَا جَبْرَئِيلُ تَقَدَّمْ فَصَلِّ عَلَى آدَمَ فَقَالَ لَهُ جَبْرَئِيلُ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ أَمَرَنَا أَنْ نَسْجُدَ لِأَبِيكَ آدَمَ وَهُوَ فِي الْجَنَّةِ فَلَيْسَ لَنَا أَنْ نَؤُمَّ شَيْئاً مِنْ وُلْدِهِ فَتَقَدَّمَ هِبَةُ اللَّهِ فَصَلَّى عَلَى أَبِيهِ وَجَبْرَئِيلُ خَلْفَهُ وَجُنُودُ الْمَلَائِكَةِ وَكَبَّرَ عَلَيْهِ ثَلَاثِينَ تَكْبِيرَةً فَأَمَرَ جَبْرَئِيلُ علیه السلام فَرَفَعَ خَمْساً وَعِشْرِينَ تَكْبِيرَةً وَالسُّنَّةُ الْيَوْمَ فِينَا خَمْسُ تَكْبِيرَاتٍ وَقَدْ كَانَ يُكَبَّرُ عَلَى أَهْلِ بَدْرٍ تِسْعاً وَسَبْعاً ثُمَّ إِنَّ هِبَةَ اللَّهِ لَمَّا دَفَنَ أَبَاهُ أَتَاهُ قَابِيلُ فَقَالَ يَا هِبَةَ اللَّهِ إِنِّي قَدْ رَأَيْتُ أَبِي آدَمَ قَدْ خَصَّكَ مِنَ الْعِلْمِ بِمَا لَمْ أُخَصَّ بِهِ أَنَا وَهُوَ الْعِلْمُ الَّذِي دَعَا بِهِ أَخُوكَ هَابِيلُ فَتُقُبِّلَ قُرْبَانُهُ وَإِنَّمَا قَتَلْتُهُ لِكَيْلَا يَكُونَ لَهُ عَقِبٌ فَيَفْتَخِرُونَ عَلَى عَقِبِي فَيَقُولُونَ نَحْنُ أَبْنَاءُ الَّذِي تُقُبِّلَ قُرْبَانُهُ وَأَنْتُمْ أَبْنَاءُ الَّذِي تُرِكَ قُرْبَانُهُ فَإِنَّكَ إِنْ أَظْهَرْتَ مِنَ الْعِلْمِ الَّذِي اخْتَصَّكَ بِهِ أَبُوكَ شَيْئاً قَتَلْتُكَ كَمَا قَتَلْتُ أَخَاكَ هَابِيلَ فَلَبِثَ هِبَةُ اللَّهِ وَالْعَقِبُ مِنْهُ مُسْتَخْفِينَ بِمَا عِنْدَهُمْ مِنَ الْعِلْمِ وَالْإِيمَانِ وَالِاسْمِ الْأَكْبَرِ وَمِيرَاثِ النُّبُوَّةِ وَآثَارِ عِلْمِ النُّبُوَّةِ حَتَّى بَعَثَ اللَّهُ نُوحاً علیه السلام وَظَهَرَتْ وَصِيَّةُ هِبَةِ اللَّهِ حِينَ نَظَرُوا فِي وَصِيَّةِ آدَمَ علیه السلام فَوَجَدُوا نُوحاً علیه السلام نَبِيّاً قَدْ بَشَّرَ بِهِ آدَمُ علیه السلام فَآمَنُوا بِهِ وَاتَّبَعُوهُ وَصَدَّقُوهُ وَقَدْ كَانَ آدَمُ علیه السلام وَصَّى هِبَةَ اللَّهِ أَنْ يَتَعَاهَدَ هَذِهِ الْوَصِيَّةَ عِنْدَ رَأْسِ كُلِّ سَنَةٍ فَيَكُونَ يَوْمَ عِيدِهِمْ فَيَتَعَاهَدُونَ نُوحاً وَزَمَانَهُ الَّذِي يَخْرُجُ فِيهِ وَكَذَلِكَ جَاءَ فِي وَصِيَّةِ كُلِّ نَبِيٍّ حَتَّى بَعَثَ اللَّهُ مُحَمَّداً صلّی الله علیه و آله و سلّم وَإِنَّمَا عَرَفُوا نُوحاً بِالْعِلْمِ الَّذِي عِنْدَهُمْ وَهُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ: وَلَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ إِلَى آخِرِ الْآيَةِ وَكَانَ مَنْ بَيْنَ آدَمَ وَنُوحٍ مِنَ الْأَنْبِيَاءِ مُسْتَخْفِينَ وَلِذَلِكَ خَفِيَ ذِكْرُهُمْ فِي الْقُرْآنِ فَلَمْ يُسَمَّوْا كَمَا سُمِّيَ مَنِ اسْتَعْلَنَ مِنَ الْأَنْبِيَاءِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ وَهُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ: وَرُسُلاً قَدْ قَصَصْناهُمْ عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَرُسُلاً لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ يَعْنِي لَمْ أُسَمِّ الْمُسْتَخْفِينَ كَمَا سَمَّيْتُ الْمُسْتَعْلِنِينَ مِنَ الْأَنْبِيَاءِ علیهم السلام فَمَكَثَ نُوحٌ علیه السلام فِي قَوْمِهِ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِينَ عاماً لَمْ يُشَارِكْهُ فِي نُبُوَّتِهِ أَحَدٌ وَلَكِنَّهُ قَدِمَ عَلَى قَوْمٍ مُكَذِّبِينَ لِلْأَنْبِيَاءِ علیهم السلام الَّذِينَ كَانُوا بَيْنَهُ وَبَيْنَ آدَمَ علیه السلام وَذَلِكَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ: كَذَّبَتْ قَوْمُ نُوحٍ الْمُرْسَلِينَ يَعْنِي مَنْ كَانَ بَيْنَهُ وَبَيْنَ آدَمَ علیه السلام إِلَى أَنِ انْتَهَى إِلَى قَوْلِهِ عَزَّ وَجَلَّ: وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ ثُمَّ إِنَّ نُوحاً علیه السلام لَمَّا انْقَضَتْ نُبُوَّتُهُ وَاسْتُكْمِلَتْ أَيَّامُهُ أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ إِلَيْهِ أَنْ يَا نُوحُ قَدْ قَضَيْتَ نُبُوَّتَكَ وَاسْتَكْمَلْتَ أَيَّامَكَ فَاجْعَلِ الْعِلْمَ الَّذِي عِنْدَكَ وَالْإِيمَانَ وَالِاسْمَ الْأَكْبَرَ وَمِيرَاثَ الْعِلْمِ وَآثَارَ عِلْمِ النُّبُوَّةِ فِي الْعَقِبِ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ فَإِنِّي لَنْ أَقْطَعَهَا كَمَا لَمْ أَقْطَعْهَا مِنْ بُيُوتَاتِ الْأَنْبِيَاءِ علیهم السلام الَّتِي بَيْنَكَ وَبَيْنَ آدَمَ علیه السلام وَلَنْ أَدَعَ الْأَرْضَ إِلَّا وَفِيهَا عَالِمٌ يُعْرَفُ بِهِ دِينِي وَتُعْرَفُ بِهِ طَاعَتِي وَيَكُونُ نَجَاةً لِمَنْ يُولَدُ فِيمَا بَيْنَ قَبْضِ النَّبِيِّ إِلَى خُرُوجِ النَّبِيِّ الْآخَرِ وَبَشَّرَ نُوحٌ سَاماً بِهُودٍ علیه السلام وَكَانَ فِيمَا بَيْنَ نُوحٍ وَهُودٍ مِنَ الْأَنْبِيَاءِ علیهم السلام وَقَالَ نُوحٌ إِنَّ اللَّهَ بَاعِثٌ نَبِيّاً يُقَالُ لَهُ هُودٌ وَإِنَّهُ يَدْعُو قَوْمَهُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ فَيُكَذِّبُونَهُ وَاللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ مُهْلِكُهُمْ بِالرِّيحِ فَمَنْ أَدْرَكَهُ مِنْكُمْ فَلْيُؤْمِنْ بِهِ وَلْيَتَّبِعْهُ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ يُنْجِيهِ مِنْ عَذَابِ الرِّيحِ وَأَمَرَ نُوحٌ علیه السلام ابْنَهُ سَاماً أَنْ يَتَعَاهَدَ هَذِهِ الْوَصِيَّةَ عِنْدَ رَأْسِ كُلِّ سَنَةٍ فَيَكُونَ يَوْمُئِذٍ عِيداً لَهُمْ فَيَتَعَاهَدُونَ فِيهِ مَا عِنْدَهُمْ مِنَ الْعِلْمِ وَالْإِيمَانِ وَالِاسْمِ الْأَكْبَرِ وَمَوَارِيثِ الْعِلْمِ وَآثَارِ عِلْمِ النُّبُوَّةِ فَوَجَدُوا هُوداً نَبِيّاً علیه السلام وَقَدْ بَشَّرَ بِهِ أَبُوهُمْ نُوحٌ علیه السلام فَآمَنُوا بِهِ وَاتَّبَعُوهُ وَصَدَّقُوهُ فَنَجَوْا مِنْ عَذَابِ الرِّيحِ وَهُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ: وَإِلى عادٍ أَخاهُمْ هُوداً وَقَوْلُهُ عَزَّ وَجَلَ كَذَّبَتْ عادٌ الْمُرْسَلِينَ إِذْ قالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ هُودٌ أَ لا تَتَّقُونَ وَقَالَ تَبَارَكَ وَتَعَالَى وَوَصَّى بِها إِبْراهِيمُ بَنِيهِ وَيَعْقُوبُ وَقَوْلُهُ وَوَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ وَيَعْقُوبَ كُلّاً هَدَيْنا لِنَجْعَلَهَا فِي أَهْلِ بَيْتِهِ وَنُوحاً هَدَيْنا مِنْ قَبْلُ لِنَجْعَلَهَا فِي أَهْلِ بَيْتِهِ فَآمَنَ الْعَقِبُ مِنْ ذُرِّيَّةِ الْأَنْبِيَاءِ علیهم السلام مَنْ كَانَ قَبْلَ إِبْرَاهِيمَ لِإِبْرَاهِيمَ علیه السلام وَكَانَ بَيْنَ إِبْرَاهِيمَ وَهُودٍ مِنَ الْأَنْبِيَاءِ وَهُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ: وَما قَوْمُ لُوطٍ مِنْكُمْ بِبَعِيدٍ وَقَوْلُهُ عَزَّ ذِكْرُهُ: فَآمَنَ لَهُ لُوطٌ وَقالَ إِنِّي مُهاجِرٌ إِلى رَبِّي وَقَوْلُهُ عَزَّ وَجَلَ وَإِبْراهِيمَ إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاتَّقُوهُ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ فَجَرَى بَيْنَ كُلِّ نَبِيَّيْنِ عَشَرَةُ أَنْبِيَاءَ وَتِسْعَةُ وَثَمَانِيَةُ أَنْبِيَاءَ كُلُّهُمْ أَنْبِيَاءُ وَجَرَى لِكُلِّ نَبِيٍّ مَا جَرَى لِنُوحٍ علیه السلام وَكَمَا جَرَى لآِدَمَ وَهُودٍ وَصَالِحٍ وَشُعَيْبٍ وَإِبْرَاهِيمَ علیهم السلام حَتَّى انْتَهَتْ إِلَى يُوسُفَ بْنِ يَعْقُوبَ علیهما السلام ثُمَّ صَارَتْ مِنْ بَعْدِ يُوسُفَ فِي أَسْبَاطِ إِخْوَتِهِ حَتَّى انْتَهَتْ إِلَى مُوسَى علیه السلام فَكَانَ بَيْنَ يُوسُفَ وَبَيْنَ مُوسَى مِنَ الْأَنْبِيَاءِ علیهم السلام فَأَرْسَلَ اللَّهُ مُوسَى وَهَارُونَ علیهما السلام إِلَى فِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَقَارُونَ ثُمَّ أَرْسَلَ الرُّسُلَ تَتْرا كُلَّ ما جاءَ أُمَّةً رَسُولُها كَذَّبُوهُ فَأَتْبَعْنا بَعْضَهُمْ بَعْضاً وَجَعَلْناهُمْ أَحادِيثَ وَكَانَتْ بَنُو إِسْرَائِيلَ تَقْتُلُ نَبِيّاً وَاثْنَانِ قَائِمَانِ وَيَقْتُلُونَ اثْنَيْنِ وَأَرْبَعَةٌ قِيَامٌ حَتَّى أَنَّهُ كَانَ رُبَّمَا قَتَلُوا فِي الْيَوْمِ الْوَاحِدِ سَبْعِينَ نَبِيّاً وَيَقُومُ سُوقُ قَتْلِهِمْ آخِرَ النَّهَارِ فَلَمَّا نَزَلَتِ التَّوْرَاةُ عَلَى مُوسَى علیه السلام بَشَّرَ بِمُحَمَّدٍ صلّی الله علیه و آله و سلّم وَكَانَ بَيْنَ يُوسُفَ وَمُوسَى مِنَ الْأَنْبِيَاءِ وَكَانَ وَصِيُّ مُوسَى يُوشَعَ بْنَ نُونٍ علیهما السلام وَهُوَ فَتَاهُ الَّذِي ذَكَرَهُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ فِي كِتَابِهِ فَلَمْ تَزَلِ الْأَنْبِيَاءُ تُبَشِّرُ بِمُحَمَّدٍ صلّی الله علیه و آله و سلّم حَتَّى بَعَثَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَتَعَالَى الْمَسِيحَ عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ فَبَشَّرَ بِمُحَمَّدٍ صلّی الله علیه و آله و سلّم وَذَلِكَ قَوْلُهُ تَعَالَى: يَجِدُونَهُ يَعْنِي الْيَهُودَ وَالنَّصَارَى مَكْتُوباً يَعْنِي صِفَةَ مُحَمَّدٍ صلّی الله علیه و آله و سلّم عِنْدَهُمْ يَعْنِي فِي التَّوْراةِ وَالْإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَهُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ يُخْبِرُ عَنْ عِيسَى: وَمُبَشِّراً بِرَسُولٍ يَأْتِي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ وَبَشَّرَ مُوسَى وَعِيسَى بِمُحَمَّدٍ صلّی الله علیه و آله و سلّم كَمَا بَشَّرَ الْأَنْبِيَاءُ علیهم السلام بَعْضُهُمْ بِبَعْضٍ حَتَّى بَلَغَتْ مُحَمَّداً صلّی الله علیه و آله و سلّم فَلَمَّا قَضَى مُحَمَّدٌ صلّی الله علیه و آله و سلّم نُبُوَّتَهُ وَاسْتُكْمِلَتْ أَيَّامُهُ أَوْحَى اللَّهُ تَبَارَكَ وَتَعَالَى إِلَيْهِ يَا مُحَمَّدُ قَدْ قَضَيْتَ نُبُوَّتَكَ وَاسْتَكْمَلْتَ أَيَّامَكَ فَاجْعَلِ الْعِلْمَ الَّذِي عِنْدَكَ وَالْإِيمَانَ وَالِاسْمَ الْأَكْبَرَ وَمِيرَاثَ الْعِلْمِ وَآثَارَ عِلْمِ النُّبُوَّةِ فِي أَهْلِ بَيْتِكَ عِنْدَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ علیه السلام فَإِنِّي لَمْ أَقْطَعِ الْعِلْمَ وَالْإِيمَانَ وَالِاسْمَ الْأَكْبَرَ وَمِيرَاثَ الْعِلْمِ وَآثَارَ عِلْمِ النُّبُوَّةِ مِنَ الْعَقِبِ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ كَمَا لَمْ أَقْطَعْهَا مِنْ بُيُوتَاتِ الْأَنْبِيَاءِ الَّذِينَ كَانُوا بَيْنَكَ وَبَيْنَ أَبِيكَ آدَمَ وَذَلِكَ قَوْلُ اللَّهِ تَبَارَكَ وَتَعَالَى: إِنَّ اللَّهَ اصْطَفى آدَمَ وَنُوحاً وَآلَ إِبْراهِيمَ وَآلَ عِمْرانَ عَلَى الْعالَمِينَ ذُرِّيَّةً بَعْضُها مِنْ بَعْضٍ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ وَإِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَتَعَالَى لَمْ يَجْعَلِ الْعِلْمَ جَهْلاً وَلَمْ يَكِلْ أَمْرَهُ إِلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِهِ لَا إِلَى مَلَكٍ مُقَرَّبٍ وَلَا نَبِيٍّ مُرْسَلٍ وَلَكِنَّهُ أَرْسَلَ رَسُولاً مِنْ مَلَائِكَتِهِ فَقَالَ لَهُ قُلْ كَذَا وَكَذَا فَأَمَرَهُمْ بِمَا يُحِبُّ وَنَهَاهُمْ عَمَّا يَكْرَهُ فَقَصَّ إِلَيْهِمْ أَمْرَ خَلْقِهِ بِعِلْمٍ فَعَلِمَ ذَلِكَ الْعِلْمَ وَعَلَّمَ أَنْبِيَاءَهُ وَأَصْفِيَاءَهُ مِنَ الْأَنْبِيَاءِ وَالْإِخْوَانِ وَالذُّرِّيَّةِ الَّتِي بَعْضُها مِنْ بَعْضٍ فَذَلِكَ قَوْلُهُ جَلَّ وَعَزَّ فَقَدْ آتَيْنا آلَ إِبْراهِيمَ الْكِتابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْناهُمْ مُلْكاً عَظِيماً فَأَمَّا الْكِتَابُ فَهُوَ النُّبُوَّةُ وَأَمَّا الْحِكْمَةُ فَهُمُ الْحُكَمَاءُ مِنَ الْأَنْبِيَاءِ مِنَ الصَّفْوَةِ وَأَمَّا الْمُلْكُ الْعَظِيمُ فَهُمُ الْأَئِمَّةُ [الْهُدَاةُ] مِنَ الصَّفْوَةِ وَكُلُّ هَؤُلَاءِ مِنَ الذُّرِّيَّةِ الَّتِي بَعْضُها مِنْ بَعْضٍ وَالْعُلَمَاءُ الَّذِينَ جَعَلَ اللَّهُ فِيهِمُ الْبَقِيَّةَ وَفِيهِمُ الْعَاقِبَةَ وَحِفْظَ الْمِيثَاقِ حَتَّى تَنْقَضِيَ الدُّنْيَا وَالْعُلَمَاءَ وَلِوُلَاةِ الْأَمْرِ اسْتِنْبَاطُ الْعِلْمِ وَلِلْهُدَاةِ فَهَذَا شَأْنُ الْفُضَّلِ مِنَ الصَّفْوَةِ وَالرُّسُلِ وَالْأَنْبِيَاءِ وَالْحُكَمَاءِ وَأَئِمَّةِ الْهُدَى وَالْخُلَفَاءِ الَّذِينَ هُمْ وُلَاةُ أَمْرِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ وَاسْتِنْبَاطِ عِلْمِ اللَّهِ وَأَهْلُ آثَارِ عِلْمِ اللَّهِ مِنَ الذُّرِّيَّةِ الَّتِي بَعْضُها مِنْ بَعْضٍ مِنَ الصَّفْوَةِ بَعْدَ الْأَنْبِيَاءِ علیهم السلام مِنَ الْآبَاءِ وَالْإِخْوَانِ وَالذُّرِّيَّةِ مِنَ الْأَنْبِيَاءِ فَمَنِ اعْتَصَمَ بِالْفُضَّلِ انْتَهَى بِعِلْمِهِمْ وَنَجَا بِنُصْرَتِهِمْ وَمَنْ وَضَعَ وُلَاةَ أَمْرِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ وَأَهْلَ اسْتِنْبَاطِ عِلْمِهِ فِي غَيْرِ الصَّفْوَةِ مِنْ بُيُوتَاتِ الْأَنْبِيَاءِ علیهم السلام فَقَدْ خَالَفَ أَمْرَ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ وَجَعَلَ الْجُهَّالَ وُلَاةَ أَمْرِ اللَّهِ وَالْمُتَكَلِّفِينَ بِغَيْرِ هُدىً مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ وَزَعَمُوا أَنَّهُمْ أَهْلُ اسْتِنْبَاطِ عِلْمِ اللَّهِ فَقَدْ كَذَبُوا عَلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَرَغِبُوا عَنْ وَصِيِّهِ علیه السلام وَطَاعَتِهِ وَلَمْ يَضَعُوا فَضْلَ اللَّهِ حَيْثُ وَضَعَهُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَتَعَالَى فَضَلُّوا وَأَضَلُّوا أَتْبَاعَهُمْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُمْ حُجَّةٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّمَا الْحُجَّةُ فِي آلِ إِبْرَاهِيمَ علیه السلام لِقَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ: وَلَقَدْ آتَيْنا آلَ إِبْراهِيمَ الْكِتابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ وَآتَيْناهُمْ مُلْكاً عَظِيماً فَالْحُجَّةُ الْأَنْبِيَاءُ علیهم السلام وَأَهْلُ بُيُوتَاتِ الْأَنْبِيَاءِ علیهم السلام حَتَّى تَقُومَ السَّاعَةُ لِأَنَّ كِتَابَ اللَّهِ يَنْطِقُ بِذَلِكَ وَصِيَّةُ اللَّهِ بَعْضُها مِنْ بَعْضٍ الَّتِي وَضَعَهَا عَلَى النَّاسِ فَقَالَ عَزَّ وَجَلَ فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَهِيَ بُيُوتَاتُ الْأَنْبِيَاءِ وَالرُّسُلِ وَالْحُكَمَاءِ وَأَئِمَّةِ الْهُدَى فَهَذَا بَيَانُ عُرْوَةِ الْإِيمَانِ الَّتِي نَجَا بِهَا مَنْ نَجَا قَبْلَكُمْ وَبِهَا يَنْجُو مَنْ يَتَّبِعُ الْأَئِمَّةَ وَقَالَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ فِي كِتَابِهِ وَنُوحاً هَدَيْنا مِنْ قَبْلُ وَمِنْ ذُرِّيَّتِهِ داوُدَ وَسُلَيْمانَ وَأَيُّوبَ وَيُوسُفَ وَمُوسى وَهارُونَ وَكَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ وَزَكَرِيَّا وَيَحْيى وَعِيسى وَإِلْياسَ كُلٌّ مِنَ الصَّالِحِينَ وَإِسْماعِيلَ وَالْيَسَعَ وَيُونُسَ وَلُوطاً وَكلّاً فَضَّلْنا عَلَى الْعالَمِينَ وَمِنْ آبائِهِمْ وَذُرِّيَّاتِهِمْ وَإِخْوانِهِمْ وَاجْتَبَيْناهُمْ وَهَدَيْناهُمْ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ أُولئِكَ الَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ فَإِنْ يَكْفُرْ بِها هؤُلاءِ فَقَدْ وَكَّلْنا بِها قَوْماً لَيْسُوا بِها بِكافِرِينَ فَإِنَّهُ وَكَّلَ بِالْفُضَّلِ مِنْ أَهْلِ بَيْتِهِ وَالْإِخْوَانِ وَالذُّرِّيَّةِ وَهُوَ قَوْلُ اللَّهِ تَبَارَكَ وَتَعَالَى إِنْ تَكْفُرْ بِهِ أُمَّتُكَ فَقَدْ وَكَّلْتُ أَهْلَ بَيْتِكَ بِالْإِيمَانِ الَّذِي أَرْسَلْتُكَ بِهِ فَلَا يَكْفُرُونَ بِهِ أَبَداً وَلَا أُضِيعُ الْإِيمَانَ الَّذِي أَرْسَلْتُكَ بِهِ مِنْ أَهْلِ بَيْتِكَ مِنْ بَعْدِكَ عُلَمَاءِ أُمَّتِكَ وَوُلَاةِ أَمْرِي بَعْدَكَ وَأَهْلِ اسْتِنْبَاطِ الْعِلْمِ الَّذِي لَيْسَ فِيهِ كَذِبٌ وَلَا إِثْمٌ وَلَا زُورٌ وَلَا بَطَرٌ وَلَا رِيَاءٌ فَهَذَا بَيَانُ مَا يَنْتَهِي إِلَيْهِ أَمْرُ هَذِهِ الْأُمَّةِ إِنَّ اللَّهَ جَلَّ وَعَزَّ طَهَّرَ أَهْلَ بَيْتِ نَبِيِّهِ علیه السلام وَسَأَلَهُمْ أَجْرَ الْمَوَدَّةِ وَأَجْرَى لَهُمُ الْوَلَايَةَ وَجَعَلَهُمْ أَوْصِيَاءَهُ وَأَحِبَّاءَهُ ثَابِتَةً بَعْدَهُ فِي أُمَّتِهِ فَاعْتَبِرُوا يَا أَيُّهَا النَّاسُ فِيمَا قُلْتُ حَيْثُ وَضَعَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ وَلَايَتَهُ وَطَاعَتَهُ وَمَوَدَّتَهُ وَاسْتِنْبَاطَ عِلْمِهِ وَحُجَجَهُ فَإِيَّاهُ فَتَقَبَّلُوا وَبِهِ فَاسْتَمْسِكُوا تَنْجُوا بِهِ وَتَكُونُ لَكُمُ الْحُجَّةُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَطَرِيقُ رَبِّكُمْ جَلَّ وَعَزَّ وَلَا تَصِلُ وَلَايَةٌ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ إِلَّا بِهِمْ فَمَنْ فَعَلَ ذَلِكَ كَانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ أَنْ يُكْرِمَهُ وَلَا يُعَذِّبَهُ وَمَنْ يَأْتِ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ بِغَيْرِ مَا أَمَرَهُ كَانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ أَنْ يُذِلَّهُ وَأَنْ يُعَذِّبَهُ.
[2]. الكافي، ج1، ص98، ح7: عَنْ عَاصِمِ بْنِ حُمَيْدٍ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: ذَاكَرْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام فِيمَا يَرْوُونَ مِنَ الرُّؤْيَةِ فَقَالَ الشَّمْسُ جُزْءٌ مِنْ سَبْعِينَ جُزْءاً مِنْ نُورِ الْكُرْسِيِّ وَالْكُرْسِيُّ جُزْءٌ مِنْ سَبْعِينَ جُزْءاً مِنْ نُورِ الْعَرْشِ وَالْعَرْشُ جُزْءٌ مِنْ سَبْعِينَ جُزْءاً مِنْ نُورِ الْحِجَابِ وَالْحِجَابُ جُزْءٌ مِنْ سَبْعِينَ جُزْءاً مِنْ نُورِ السِّتْرِ فَإِنْ كَانُوا صَادِقِينَ فَلْيَمْلَئُوا أَعْيُنَهُمْ مِنَ الشَّمْسِ لَيْسَ دُونَهَا سَحَابٌ.
[3]. من لا يحضره الفقيه، ج2، ص615:... آتَاكُمُ اللَّهُ مَا لَمْ يُؤْتِ أَحَداً مِنَ الْعَالَمِينَ طَأْطَأَ كُلُ شَرِيفٍ لِشَرَفِكُمْ وَبَخَعَ كُلُ مُتَكَبِّرٍ لِطَاعَتِكُمْ وَخَضَعَ كُلُّ جَبَّارٍ لِفَضْلِكُمْ وَذَلَّ كُلُّ شَيْءٍ لَكُمْ وَأَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِكُمْ وَفَازَ الْفَائِزُونَ بِوَلَايَتِكُمْ بِكُمْ يُسْلَكُ إِلَى الرِّضْوَانِ وَعَلَى مَنْ جَحَدَ وَلَايَتَكُمْ غَضَبُ الرَّحْمَن، الخبر.
[4]. الزمر: 69 (وَأَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا وَوُضِعَ الْكِتَابُ وَجِيءَ بِالنَّبِيِّينَ وَالشُّهَدَاءِ وَقُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ).
تفسير القمي، ج2، ص253: حَدَّثَنَا الْمُفَضَّلُ بْنُ عُمَرَ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام يَقُولُ فِي قَوْلِهِ: «وَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها» قَالَ رَبُ الْأَرْضِ يُعْنَى إِمَامُ الْأَرْضِ، فَقُلْتُ: فَإِذَا خَرَجَ يَكُونُ مَا ذَا قَالَ إِذاً يَسْتَغْنِي النَّاسُ عَنْ ضَوْءِ الشَّمْسِ وَنُورِ الْقَمَرِ وَيَجْتَزُونَ بِنُورِ الْإِمَامِ.
كمال الدين وتمام النعمة، ج2، ص345، ح31: عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام يَقُولُ: إِنَّ سُنَنَ الْأَنْبِيَاءِ علیهم السلام بِمَا وَقَعَ بِهِمْ مِنَ الْغَيْبَاتِ حَادِثَةٌ فِي الْقَائِمِ مِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ حَذْوَ النَّعْلِ بِالنَّعْلِ وَالْقُذَّةِ بِالْقُذَّةِ قَالَ أَبُو بَصِيرٍ فَقُلْتُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَمَنِ الْقَائِمُ مِنْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ فَقَالَ يَا أَبَا بَصِيرٍ هُوَ الْخَامِسُ مِنْ وُلْدِ ابْنِي مُوسَى ذَلِكَ ابْنُ سَيِّدَةِ الْإِمَاءِ يَغِيبُ غَيْبَةً يَرْتَابُ فِيهَا الْمُبْطِلُونَ ثُمَّ يُظْهِرُهُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ فَيَفْتَحُ اللَّهُ عَلَى يَدِهِ مَشَارِقَ الْأَرْضِ وَمَغَارِبَهَا وَيَنْزِلُ رُوحُ اللَّهِ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ علیه السلام فَيُصَلِّي خَلْفَهُ وَتُشْرِقُ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا وَلَا تَبْقَى فِي الْأَرْضِ بُقْعَةٌ عُبِدَ فِيهَا غَيْرُ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ إِلَّا عُبِدَ اللَّهُ فِيهَا وَيَكُونُ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ.
دلائل الإمامة، ص454، ح37: عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ الْجُعْفِيِّ، قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام يَقُولُ: إِنَّ قَائِمَنَا إِذَا قَامَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا، وَاسْتَغْنَى الْعِبَادُ عَنْ ضَوْءِ الشَّمْسِ، وَصَارَ اللَّيْلُ وَالنَّهَارُ وَاحِداً، وَذَهَبَتِ الظُّلْمَةُ، وَعَاشَ الرَّجُلُ فِي زَمَانِهِ أَلْفَ سَنَةٍ، يُولَدُ لَهُ فِي كُلِّ سَنَةٍ غُلَامٌ، لَا يُولَدُ لَهُ جَارِيَةٌ، يَكْسُوهُ الثَّوْبُ فَيَطُولُ عَلَيْهِ كُلَّمَا طَالَ، وَيَتَلَوَّنُ عَلَيْهِ أَيَّ لَوْنٍ شَاءَ.
روضة المتقين، ج2، ص81: كَمَا رُوِيَ عَنْهُ صَلَوَاتُ اللَّه عَلَيهِ أَنَّهُ لَمَّا سَأَلَهُ كُمَيْلُ بْنُ زِيادٍ عَنِ الحَقيقَةِ فَقالَ: مَا لَكَ والْحَقِيقَةَ؟ فَقَالَ: أَولَسْتُ صَاحِبَ سِرِّك؟ فقالَ صلواتُ اللَّهِ عَلَيهِ: بَلى ولَكِنْ يَتَرَشَّحُ عَلَيْك مَا يَطْفَحُ مِنِّي. فَقَالَ كُمَيْلٌ: أَوْ مِثْلُكَ يَخِيبُ سَائِلاً؟ فَقالَ: الحَقيقَةُ كَشْفَ سُبُحَاتِ اَلْجَلاَلِ مِنْ غَيْرِ إِشَارَةٍ. فَقَالَ: زِدْنِي بَيَاناً. فَقَالَ: مَحْوُ اَلْمَوْهُومِ مَعَ صَحْوُا اَلْمَعْلُومِ. فَقَالَ: زِدْنِي بَيَاناً. فَقَالَ: هَتْكُ السِّتْر لِغَلَبَةِ اَلسِّرِّ. فَقَالَ: زِدْنِي بَيَاناً. فَقَالَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ: جَذْبُ اَلْأَحدِيَّةَ بِصِفَةِ اَلتَّوْحِيدِ. قَالَ: زِدْنِي بَيَاناً. قَالَ: نُورٌ يَشْرِقُ مِنْ صُبْحِ اَلْأَزَلِ فَيَلُوحُ عَلَى هَيَاكِلِ اَلتَّوْحِيدِ آثَارَهُ. قَالَ: زِدْنِي بَيَاناً. قَالَ: أَطْفَأَ اَلسِّرَاجَ فَقَدْ طَلَعَ اَلصَّبَاحُ.
[5]. الغيبة (للنعماني)، ص171، ح5: عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ الْجُعْفِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقِ علیه السلام قَالَ: إِنَّ لِصَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ غَيْبَتَيْنِ إِحْدَاهُمَا تَطُولُ حَتَّى يَقُولَ بَعْضُهُمْ مَاتَ وَبَعْضُهُمْ يَقُولُ قُتِلَ وَبَعْضُهُمْ يَقُولُ ذَهَبَ فَلَا يَبْقَى عَلَى أَمْرِهِ مِنْ أَصْحَابِهِ إِلَّا نَفَرٌ يَسِيرٌ لَا يَطَّلِعُ عَلَى مَوْضِعِهِ أَحَدٌ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا غَيْرِهِ إِلَّا الْمَوْلَى الَّذِي يَلِي أَمْرَهُ.
الكافي، ج1، ص340، ح16: عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: لَا بُدَّ لِصَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ مِنْ غَيْبَةٍ وَلَا بُدَّ لَهُ فِي غَيْبَتِهِ مِنْ عُزْلَةٍ وَنِعْمَ الْمَنْزِلُ طَيْبَةُ وَمَا بِثَلَاثِينَ مِنْ وَحْشَةٍ.
[6]. روایات عظمت بزرگان و علمای شیعه و لزوم تعلّم در نزد ایشان برای مؤمنین:
الأمالي (للطوسي)، ص299، ح35: عَنْ أَبِي عَاصِمٍ، عَنِ الصَّادِقِ علیه السلام قَالَ: شِيعَتُنَا جُزْءٌ مِنَّا، خُلِقُوا مِنْ فَضْلِ طِينَتِنَا، يَسُوؤُهُمْ مَا يَسُوؤُنَا، وَ يَسُرُّهُمْ مَا يَسُرُّنَا، فَإِذَا أَرَادَنَا أَحَدٌ فَلْيَقْصِدْهُمْ فَإِنَّهُمْ الَّذِينَ يُوصَلُ مِنْهُ إِلَيْنَا.
بصائر الدرجات، ج1، ص84، ح4: عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله و سلّم ذَاتَ يَوْمٍ وَعِنْدَهُ جَمَاعَةٌ مِنْ أَصْحَابِهِ: اللَّهُمَّ لَقِّنِي إِخْوَانِي مَرَّتَيْنِ فَقَالَ مَنْ حَوْلَهُ مِنْ أَصْحَابِهِ أَ مَا نَحْنُ إِخْوَانُكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله و سلّم فَقَالَ لَا إِنَّكُمْ أَصْحَابِي وَإِخْوَانِي قَوْمٌ مِنْ آخِرِ الزَّمَانِ آمَنُوا بِي وَلَمْ يَرَوْنِي لَقَدْ عَرَّفَنِيهِمُ اللَّهُ بِأَسْمَائِهِمْ وَأَسْمَاءِ آبَائِهِمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ يُخْرِجَهُمْ مِنْ أَصْلَابِ آبَائِهِمْ وَأَرْحَامِ أُمَّهَاتِهِمْ لَأَحَدُهُمْ أَشَدُّ بَقِيَّةً عَلَى دِينِهِ مِنْ خَرْطِ الْقَتَادِ فِي اللَّيْلَةِ الظَّلْمَاءِ أَوْ كَالْقَابِضِ عَلَى جَمْرِ الْغَضَا أُولَئِكَ مَصَابِيحُ الدُّجَى يُنْجِيهِمُ اللَّهُ مِنْ كُلِّ فِتْنَةٍ غَبْرَاءَ مُظْلِمَةٍ.
الاحتجاج، ج2، ص320: وَبِالْإِسْنَادِ الْمُقَدَّمِ ذِكْرُهُ عَنِ الرِّضَا علیه السلام أَنَّهُ قَالَ قَالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ: إِذَا رَأَيْتُمُ الرَّجُلَ قَدْ حَسُنَ سَمْتُهُ وَهَدْيُهُ وَتَمَاوَتَ فِي مَنْطِقِهِ وَتَخَاضَعَ فِي حَرَكَاتِهِ فَرُوَيْداً لَا يَغُرَّنَّكُمْ فَمَا أَكْثَرَ مَنْ يُعْجِزُهُ تَنَاوُلُ الدُّنْيَا وَرُكُوبُ الْحَرَامِ مِنْهَا لِضَعْفِ نِيَّتِهِ وَمَهَانَتِهِ وَجُبْنِ قَلْبِهِ فَنَصَبَ الدِّينَ فَخّاً لَهَا فَهُوَ لَا يَزَالُ يَخْتِلُ النَّاسَ بِظَاهِرِهِ فَإِنْ تَمَكَّنَ مِنْ حَرَامٍ اقْتَحَمَهُ وَإِذَا وَجَدْتُمُوهُ يَعِفُّ عَنِ الْمَالِ الْحَرَامِ فَرُوَيْداً لَا يَغُرَّنَّكُمْ فَإِنَّ شَهَوَاتِ الْخَلْقِ مُخْتَلِفَةٌ فَمَا أَكْثَرَ مَنْ يَنْبُو عَنِ الْمَالِ الْحَرَامِ وَإِنْ كَثُرَ وَيَحْمِلُ نَفْسَهُ عَلَى شَوْهَاءَ قَبِيحَةٍ فَيَأْتِي مِنْهَا مُحَرَّماً فَإِذَا وَجَدْتُمُوهُ يَعِفُّ عَنْ ذَلِكَ فَرُوَيْداً لَا يَغُرَّنَّكُمْ حَتَّى تَنْظُرُوا مَا عُقْدَةُ عَقْلِهِ فَمَا أَكْثَرَ مَنْ تَرَكَ ذَلِكَ أَجْمَعَ ثُمَّ لَا يَرْجِعُ إِلَى عَقْلٍ مَتِينٍ فَيَكُونُ مَا يُفْسِدُ بِجَهْلِهِ أَكْثَرَ مِمَّا يُصْلِحُهُ بِعَقْلِهِ فَإِذَا وَجَدْتُمْ عَقْلَهُ مَتِيناً فَرُوَيْداً لَا يَغُرَّكُمْ تَنْظُرُوا أَ مَعَ هَوَاهُ يَكُونُ عَلَى عَقْلِهِ أَمْ يَكُونُ مَعَ عَقْلِهِ عَلَى هَوَاهُ وَكَيْفَ مَحَبَّتُهُ لِلرِّئَاسَاتِ الْبَاطِلَةِ وَزُهْدُهُ فِيهَا فَإِنَّ فِي النَّاسِ مَنْ خَسِرَ الدُّنْيا وَالْآخِرَةَ يَتْرُكُ الدُّنْيَا لِلدُّنْيَا وَيَرَى أَنَّ لَذَّةَ الرِّئَاسَةِ الْبَاطِلَةِ أَفْضَلُ مِنْ لَذَّةِ الْأَمْوَالِ وَالنِّعَمِ الْمُبَاحَةِ الْمُحَلَّلَةِ فَيَتْرُكُ ذَلِكَ أَجْمَعَ طَلَباً لِلرِّئَاسَةِ حَتَّى إِذا قِيلَ لَهُ اتَّقِ اللَّهَ أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ بِالْإِثْمِ فَحَسْبُهُ جَهَنَّمُ وَلَبِئْسَ الْمِهادُ فَهُوَ يَخْبِطُ خَبْطَ عَشْوَاءَ يُوقِدُهُ أَوَّلَ بَاطِلٍ إِلَى أَبْعَدِ غَايَاتِ الْخَسَارَةِ وَيُمِدُّهُ رَبُّهُ بَعْدَ طَلَبِهِ لِمَا لَا يَقْدِرُ عَلَيْهِ فِي طُغْيَانِهِ فَهُوَ يُحِلُّ مَا حَرَّمَ اللَّهُ وَيُحَرِّمُ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَا يُبَالِي مَا فَاتَ مِنْ دِينِهِ إِذَا سَلِمَتْ لَهُ الرِّئَاسَةُ الَّتِي قَدْ شَقِيَ مِنْ أَجْلِهَا فَأُولَئِكَ الَّذِينَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَلَعَنَهُمْ وَأَعَدَّ لَهُمْ عَذاباً مُهِيناً وَلَكِنَّ الرَّجُلَ كُلَّ الرَّجُلِ نِعْمَ الرَّجُلُ هُوَ الَّذِي جَعَلَ هَوَاهُ تَبَعاً لِأَمْرِ اللَّهِ وَقُوَاهُ مَبْذُولَةً فِي رِضَى اللَّهِ يَرَى الذُّلَّ مَعَ الْحَقِّ أَقْرَبَ إِلَى عِزِّ الْأَبَدِ مِنَ الْعِزِّ فِي الْبَاطِلِ وَيَعْلَمُ أَنَّ قَلِيلَ مَا يَحْتَمِلُهُ مِنْ ضَرَّائِهَا يُؤَدِّيهِ إِلَى دَوَامِ النَّعِيمِ فِي دَارٍ لَا تَبِيدُ وَلَا تنفذ [تَنْفَدُ] وَأَنَّ كَثِيرَ مَا يَلْحَقُهُ مِنْ سَرَّائِهَا إِنِ اتَّبَعَ هَوَاهُ يُؤَدِّيهِ إِلَى عَذَابٍ لَا انْقِطَاعَ لَهُ وَلَا يَزُولُ فَذَلِكُمُ الرَّجُلُ نِعْمَ الرَّجُلُ فِيهِ فَتَمَسَّكُوا وَبِسُنَّتِهِ فَاقْتَدُوا وَإِلَى رَبِّكُمْ فَتَوَسَّلُوا فَإِنَّهُ لَا تُرَدُّ لَهُ دَعْوَةٌ وَلَا يُخَيَّبُ لَهُ طَلِبَةٌ.
الخصال، ج1، ص186، ح257: عَنْ كُمَيْلِ بْنِ زِيَادٍ قَالَ: خَرَجَ إِلَيَّ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ علیه السلام فَأَخَذَ بِيَدِي وَأَخْرَجَنِي إِلَى الْجَبَّانِ وَجَلَسَ وَجَلَسْتُ ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ إِلَيَّ فَقَالَ:... اللَّهُمَّ بَلَى لَا تَخْلُو الْأَرْضُ مِنْ قَائِمٍ بِحُجَّةٍ ظَاهِرٍ أَوْ خَافٍ مَغْمُورٍ لِئَلَّا تَبْطُلَ حُجَجُ اللَّهِ وَبَيِّنَاتُهُ وَكَمْ وَأَيْنَ أُولَئِكَ الْأَقَلُّونَ عَدَداً الْأَعْظَمُونَ خَطَراً بِهِمْ يَحْفَظُ اللَّهُ حُجَجَهُ حَتَّى يُودِعُوهَا نُظَرَاءَهُمْ وَيَزْرَعُوهَا فِي قُلُوبِ أَشْبَاهِهِمْ هَجَمَ بِهِمُ الْعِلْمُ عَلَى حَقَائِقِ الْأُمُورِ فَبَاشَرُوا رُوحَ الْيَقِينِ وَاسْتَلَانُوا مَا اسْتَوْعَرَهُ الْمُتْرَفُونَ وَأَنِسُوا بِمَا اسْتَوْحَشَ مِنْهُ الْجَاهِلُونَ صَحِبُوا الدُّنْيَا بِأَبْدَانٍ أَرْوَاحُهَا مُعَلَّقَةٌ بِالْمَحَلِّ الْأَعْلَى يَا كُمَيْلُ أُولَئِكَ خُلَفَاءُ اللَّهِ وَالدُّعَاةُ إِلَى دِينِهِ هَايْ هَايْ شَوْقاً إِلَى رُؤْيَتِهِمْ وَأَسْتَغْفِرُ اللَّهَ لِي وَلَكُمْ.
الأمالي (للصدوق)، ص563، ح2: ٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ يَحْيَى عَنْ جَدِّهِ الْحَسَنِ بْنِ رَاشِدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ آبَائِهِ عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ علیه السلام قَالَ: قَالَ لِي رَسُولُ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله و سلّم عَلَى مِنْبَرِه… يَا عَلِيُّ قُلْ لِأَصْحَابِكَ الْعَارِفِينَ بِكَ يَتَنَزَّهُونَ عَنِ الْأَعْمَالِ الَّتِي يُفَارِقُهَا عَدُوُّهُمْ فَمَا مِنْ يَوْمٍ وَلَيْلَةٍ إِلَّا وَرَحْمَةٌ مِنَ اللَّهِ تَبَارَكَ وَتَعَالَى تَغْشَاهُمْ فَلْيَجْتَنِبُوا الدَّنَسَ يَا عَلِيُّ اشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ عَلَى مَنْ قَلَاهُمْ وَبَرَأَ مِنْكَ وَمِنْهُمْ وَاسْتَبْدَلَ بِكَ وَبِهِمْ وَمَالَ إِلَى عَدُوِّكَ وَتَرَكَكَ وَشِيعَتَكَ وَاخْتَارَ الضَّلَالَ وَنَصَبَ الْحَرْبَ لَكَ وَلِشِيعَتِكَ وَأَبْغَضَنَا أَهْلَ الْبَيْتِ وَأَبْغَضَ مَنْ وَالاكَ وَنَصَرَكَ وَاخْتَارَكَ وَبَذَلَ مُهْجَتَهُ وَمَالَهُ فِينَا يَا عَلِيُّ أَقْرِئْهُمْ مِنِّي السَّلَامَ مَنْ لَمْ أَرَ مِنْهُمْ وَلَمْ يَرَنِي وَأَعْلِمْهُمْ أَنَّهُمْ إِخْوَانِيَ الَّذِينَ أَشْتَاقُ إِلَيْهِمْ فَلْيَلْقَوْا عِلْمِي إِلَى ببلغ [مَنْ يَبْلُغُ] الْقُرُونَ مِنْ بَعْدِي وَلْيَتَمَسَّكُوا بِحَبْلِ اللَّهِ وَلْيَعْتَصِمُوا بِهِ وَلْيَجْتَهِدُوا فِي الْعَمَلِ فَإِنَّا لَا نُخْرِجُهُم مِنْ هُدًى إِلَى ضَلَالَةٍ وَأَخْبِرْهُمْ أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ عَنْهُمْ رَاضٍ وَأَنَّهُ يُبَاهِي بِهِمْ مَلَائِكَتَهُ وَيَنْظُرُ إِلَيْهِمْ فِي كُلِّ جُمُعَةٍ بِرَحْمَتِهِ وَيَأْمُرُ الْمَلَائِكَةَ أَنْ تَسْتَغْفِرَ لَهُمْ يَا عَلِيُّ لَا تَرْغَبْ عَنْ نُصْرَةِ قَوْمٍ يَبْلُغُهُمْ أَوْ يَسْمَعُونَ أَنِّي أُحِبُّكَ فَأَحَبُّوكَ لِحُبِّي إِيَّاكَ وَدَانُوا اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ بِذَلِكَ وَأَعْطَوْكَ صَفْوَ الْمَوَدَّةِ فِي قُلُوبِهِمْ وَاخْتَارُوكَ عَلَى الْآبَاءِ وَالْإِخْوَةِ وَالْأَوْلَادِ وَسَلَكُوا طَرِيقَكَ وَقَدْ حَمَلُوا عَلَى الْمَكَارِهِ فِينَا فَأَبَوْا إِلَّا نَصْرَنَا وَبَذْلَ الْمُهَجِ فِينَا مَعَ الْأَذَى وَسُوءِ الْقَوْلِ وَمَا يُقَاسُونَهُ مِنْ مَضَاضَةِ ذَاكَ فَكُنْ بِهِمْ رَحِيماً وَاقْنَعْ بِهِمْ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ اخْتَارَهُمْ بِعِلْمِهِ لَنَا مِنْ بَيْنِ الْخَلْقِ وَخَلْقِهِمْ مِنْ طِينَتِنَا وَاسْتَوْدَعَهُمْ سِرَّنَا وَأَلْزَمَ قُلُوبَهُمْ مَعْرِفَةَ حَقِّنَا وَشَرَحَ صُدُورَهُمْ وَجَعَلَهُمْ مُسْتَمْسِكِينَ بِحَبْلِنَا لَا يُؤْثِرُونَ عَلَيْنَا مَنْ خَالَفَنَا مَعَ مَا يَزُولُ مِنَ الدُّنْيَا عَنْهُمْ أَيَّدَهُمُ اللَّهُ وَسَلَكَ بِهِمْ طَرِيقَ الْهُدَى فَاعْتَصَمُوا بِهِ فَالنَّاسُ فِي غُمَّةِ الضَّلَالِ مُتَحَيَّرُونَ فِي الْأَهْوَاءِ عَمُوا عَنِ الْحُجَّةِ وَمَا جَاءَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ فَهُمْ يُصْبِحُونَ وَيُمْسُونَ فِي سَخَطِ اللَّهِ وَشِيعَتُكَ عَلَى مِنْهَاجِ الْحَقِّ وَالِاسْتِقَامَةِ لَا يَسْتَأْنِسُونَ إِلَى مَنْ خَالَفَهُمْ وَلَيْسَتِ الدُّنْيَا مِنْهُمْ وَلَيْسُوا مِنْهَا أُولَئِكَ مَصَابِيحُ الدُّجَى أُولَئِكَ مَصَابِيحُ الدُّجَى أُولَئِكَ مَصَابِيحُ الدُّجَى.
الكافي، ج1، ص33، ح9: عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام رَجُلٌ رَاوِيَةٌ لِحَدِيثِكُمْ يَبُثُّ ذَلِكَ فِي النَّاسِ وَ يُشَدِّدُهُ فِي قُلُوبِهِمْ وَ قُلُوبِ شِيعَتِكُمْ وَ لَعَلَّ عَابِداً مِنْ شِيعَتِكُمْ لَيْسَتْ لَهُ هَذِهِ الرِّوَايَةُ أَيُّهُمَا أَفْضَلُ قَالَ الرَّاوِيَةُ لِحَدِيثِنَا يَشُدُّ بِهِ قُلُوبَ شِيعَتِنَا أَفْضَلُ مِنْ أَلْفِ عَابِدٍ.
بصائر الدرجات، ج1، ص8، ح10: عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام عَنْ رَجُلَيْنِ أَحَدُهُمَا فَقِيهٌ رَاوِيَةٌ لِلْحَدِيثِ وَ الْآخَرُ عَابِدٌ لَيْسَ لَهُ مِثْلُ رِوَايَتِهِ فَقَالَ الرَّاوِيَةُ لِلْحَدِيثِ الْمُتَفَقِّهُ فِي الدِّينِ أَفْضَلُ مِنْ أَلْفِ عَابِدٍ لَا فِقْهَ لَهُ وَلَا رِوَايَةَ.
[7]. الخرائج والجرائح، ج2، ص841، ح60: عَنِ الْمِقْدَادِ بْنِ الْأَسْوَدِ أَنَّ النَّبِيَّ صلّی الله علیه و آله و سلّم خَرَجَ فِي طَلَبِ الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ علیهما السلام وَقَدْ خَرَجَا مِنَ الْبَيْتِ وَأَنَا مَعَهُ فَرَأَيْتُ أَفْعًى عَلَى الْأَرْضِ فَلَمَّا أَحَسَّتْ وَطْءَ النَّبِيِّ صلّی الله علیه و آله و سلّم قَامَتْ فَنَظَرَتْ وَكَانَتْ أَعْلَى مِنَ النَّخْلَةِ وَأَضْخَمَ مِنَ الْبَكْرِ مُتَبَصْبِصَةً تَخْرُجُ مِنْ أَفْوَاهِهَا النَّارُ فَهَالَنِي ذَلِكَ فَلَمَّا رَأَتْ رَسُولَ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله و سلّم صَارَتْ كَأَنَّهَا خَيْطٌ فَالْتَفَتَ إِلَيَّ رَسُولُ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله و سلّم فَقَالَ لَا تَدْرِي مَا تَقُولُ يَا أَخَا كِنْدَةَ قُلْتُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ قَالَ تَقُولُ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَمْ يُمِتْنِي حَتَّى جَعَلَنِي حَارِساً لِابْنَيْ رَسُولِ اللَّهِ فَجَرَتْ فِي الرَّمْلِ رَمْلِ الشِّعَابِ فَنَظَرْتُ إِلَى شَجَرَةٍ وَأَنَا أَعْرِفُ ذَلِكَ الْمَوْضِعَ مَا رَأَيْتُ فِيهِ شَجَرَةً قَطُّ قَبْلَ يَوْمِي وَلَا رَأَيْتُهَا وَلَقَدْ أَتَيْتُهَا بَعْدَ ذَلِكَ الْيَوْمِ أَطْلُبُ الشَّجَرَةَ فَلَمْ أَجِدْهَا وَكَانَتِ الشَّجَرَةُ أَظَلَّتْهُمَا بِوَرَقٍ وَجَلَسَ النَّبِيُّ صلّی الله علیه و آله و سلّم بَيْنَهُمَا فَبَدَأَ بِالْحَسَنِ فَوَضَعَ رَأْسَهُ عَلَى فَخِذِهِ الْأَيْمَنِ ثُمَّ بِالْحُسَيْنِ فَوَضَعَ رَأْسَهُ عَلَى فَخِذِهِ الْأَيْسَرِ ثُمَّ جَعَلَ يُرْخِي لِسَانَهُ فِي فَمِ الْحُسَيْنِ فَانْتَبَهَ الْحُسَيْنُ فَقَالَ يَا أبه. ثُمَّ عَادَ فِي نَوْمِهِ وَانْتَبَهَ الْحَسَنُ فَقَالَ يَا أَبَتِ وَعَادَ فِي نَوْمِهِ فَقُلْتُ كَأَنَّ الْحُسَيْنَ أَكْبَرُ فَقَالَ النَّبِيُّ صلّی الله علیه و آله و سلّم إِنَّ لِلْحُسَيْنِ فِي بَوَاطِنِ الْمُؤْمِنِينَ مَعْرِفَةٌ مَكْتُومَةٌ، الخبر.
مستدرك الوسائل، ج10، ص318، ح13: مَجْمُوعَةُ الشَّهِيدِ، نَقْلاً مِنْ كِتَابِ الْأَنْوَارِ لِأَبِي عَلِيٍّ مُحَمَّدِ بْنِ هَمَّامٍ... عَنِ ابْنِ سِنَانٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ علیهما السلام قَالَ: نَظَرَ النَّبِيُّ صلّی الله علیه و آله و سلّم إِلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ علیهما السلام وَهُوَ مُقْبِلٌ فَأَجْلَسَهُ فِي حِجْرِهِ وَقَالَ إِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَيْنِ حَرَارَةً فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ لَا تَبْرُدُ أَبَداً ثُمَّ قَالَ علیه السلام: بِأَبِي قَتِيلُ كُلِ عَبْرَةٍ قِيلَ وَمَا قَتِيلُ كُلِ عَبْرَةٍ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ قَالَ لَا يَذْكُرُهُ مُؤْمِنٌ إِلَّا بَكَى.
الكافي، ج1، ص194، ح1: عَنْ أَبِي خَالِدٍ الْكَابُلِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ علیه السلام عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ: فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالنُّورِ الَّذِي أَنْزَلْنا فَقَالَ يَا أَبَا خَالِدٍ النُّورُ وَاللَّهِ الْأَئِمَّةُ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ صلّی الله علیه و آله و سلّم إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَهُمْ وَاللَّهِ نُورُ اللَّهِ الَّذِي أَنْزَلَ وَهُمْ وَاللَّهِ نُورُ اللَّهِ فِي السَّمَاوَاتِ وَفِي الْأَرْضِ وَاللَّهِ يَا أَبَا خَالِدٍ لَنُورُ الْإِمَامِ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ أَنْوَرُ مِنَ الشَّمْسِ الْمُضِيئَةِ بِالنَّهَارِ وَهُمْ وَاللَّهِ يُنَوِّرُونَ قُلُوبَ الْمُؤْمِنِينَ وَيَحْجُبُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ نُورَهُمْ عَمَّنْ يَشَاءُ فَتُظْلِمُ قُلُوبُهُمْ وَاللَّهِ يَا أَبَا خَالِدٍ لَا يُحِبُّنَا عَبْدٌ وَيَتَوَلَّانَا حَتَّى يُطَهِّرَ اللَّهُ قَلْبَهُ وَلَا يُطَهِّرُ اللَّهُ قَلْبَ عَبْدٍ حَتَّى يُسَلِّمَ لَنَا وَيَكُونَ سِلْماً لَنَا فَإِذَا كَانَ سِلْماً لَنَا سَلَّمَهُ اللَّهُ مِنْ شَدِيدِ الْحِسَابِ وَآمَنَهُ مِنْ فَزَعِ يَوْمِ الْقِيَامَةِ الْأَكْبَرِ.
[8]. التوبة: 14 (قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ وَيَشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِينَ).
المحاسن، ج1، ص169، ح135: عَنْ عَلِيِّ بْنِ عُقْبَةَ بْنِ خَالِدٍ قَالَ: دَخَلْتُ أَنَا وَمُعَلَّى بْنُ خُنَيْسٍ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام فَأَذِنَ لَنَا وَلَيْسَ هُوَ فِي مَجْلِسِهِ فَخَرَجَ عَلَيْنَا مِنْ جَانِبِ الْبَيْتِ مِنْ عِنْدِ نِسَائِهِ وَلَيْسَ عَلَيْهِ جِلْبَابٌ فَلَمَّا نَظَرَ إِلَيْنَا رَحَّبَ فَقَالَ مَرْحَباً بِكُمَا وَأَهْلاً ثُمَّ جَلَسَ وَقَالَ أَنْتُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ فِي كِتَابِ اللَّهِ قَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَتَعَالَى إِنَّما يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ فَأَبْشِرُوا فَأَنْتُمْ عَلَى إِحْدَى الْحُسْنَيَيْنِ مِنَ اللَّهِ أَمَا إِنَّكُمْ إِنْ بَقِيتُمْ حَتَّى تَرَوْا مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ رِقَابَكُمْ شَفَى اللَّهُ صُدُورَكُمْ وَأَذْهَبَ غَيْظَ قُلُوبِكُمْ وَأَدَالَكُمْ عَلَى عَدُوِّكُمْ وَهُوَ قَوْلُ اللَّهِ تَبَارَكَ وَتَعَالَى: وَيَشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِينَ وَيُذْهِبْ غَيْظَ قُلُوبِهِمْ وَإِنْ مَضَيْتُمْ قَبْلَ أَنْ تَرَوْا ذَلِكَ مَضَيْتُمْ عَلَى دِينِ اللَّهِ الَّذِي رَضِيَهُ لِنَبِيِّهِ وَبَعَثَهُ عَلَيْهِ.
كفاية الأثر، ص44: عَنْ سَلْمَانَ الْفَارِسِيِّ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله و سلّم: الْأَئِمَّةُ بَعْدِي اثْنَا عَشَرَ ثُمَّ قَالَ: كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ ثُمَّ يَخْرُجُ قَائِمُنَا فَيَشْفِي صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِينَ أَلَا إِنَّهُمْ أَعْلَمُ مِنْكُمْ فَلَا تُعَلِّمُوهُمْ أَلَا إِنَّهُمْ عِتْرَتِي مِنْ لَحْمِي وَدَمِي مَا بَالُ أَقْوَامٍ يُؤْذُونَنِي فِيهِمْ لَا أَنَالَهُمُ اللَّهُ شَفَاعَتِي.
الغيبة (للطوسي)، ص439: عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا علیه السلام فِي حَدِيثٍ لَهُ طَوِيلٍ اخْتَصَرْنَا مِنْهُ مَوْضِعَ الْحَاجَةِ أَنَّهُ قَالَ لَا بُدَّ مِنْ فِتْنَةٍ صَمَّاءَ صَيْلَمٍ يَسْقُطُ فِيهَا كُلُّ بِطَانَةٍ وَوَلِيجَةٍ وَذَلِكَ عِنْدَ فِقْدَانِ الشِّيعَةِ الثَّالِثَ مِنْ وُلْدِي يَبْكِي عَلَيْهِ أَهْلُ السَّمَاءِ وَأَهْلُ الْأَرْضِ وَكَمْ مِنْ مُؤْمِنٍ مُتَأَسِّفٍ حَرَّانَ حَزِينٍ عِنْدَ فَقْدِ الْمَاءِ الْمَعِينِ كَأَنِّي بِهِمْ أَسَرَّ مَا يَكُونُونَ وَقَدْ نُودُوا نِدَاءً يَسْمَعُهُ مَنْ بَعُدَ كَمَا يَسْمَعُهُ مَنْ قَرُبَ يَكُونُ رَحْمَةً لِلْمُؤْمِنِينَ وَعَذَاباً لِلْكَافِرِينَ فَقُلْتُ وَأَيُّ نِدَاءٍ هُوَ قَالَ يُنَادُونَ فِي رَجَبٍ ثَلَاثَةَ أَصْوَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ صَوْتاً مِنْهَا أَلا لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِينَ وَالصَّوْتُ الثَّانِي أَزِفَتِ الْآزِفَةُ يَا مَعْشَرَ الْمُؤْمِنِينَ وَالصَّوْتُ الثَّالِثُ يَرَوْنَ بَدَناً بَارِزاً نَحْوَ عَيْنِ الشَّمْسِ هَذَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ قَدْ كَرَّ فِي هَلَاكِ الظَّالِمِينَ.
[9]. كامل الزيارات، ص177:... فَأَسْأَلُ اللَّهَ الَّذِي أَكْرَمَنِي بِمَعْرِفَتِكُمْ وَمَعْرِفَةِ أَوْلِيَائِكُمْ وَرَزَقَنِي الْبَرَاءَةَ مِنْ أَعْدَائِكُمْ أَنْ يَجْعَلَنِي مَعَكُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَأَنْ يُثَبِّتَ لِي عِنْدَكُمْ قَدَمَ صِدْقٍ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَأَسْأَلُهُ أَنْ يُبَلِّغَنِي الْمَقَامَ الْمَحْمُودَ لَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ وَأَنْ يَرْزُقَنِي طَلَبَ ثَارِكُمْ مَعَ إِمَامٍ مَهْدِيٍّ نَاطِقٍ لَكُمْ وَأَسْأَلُ اللَّهَ بِحَقِّكُمْ وَبِالشَّأْنِ الَّذِي لَكُمْ عِنْدَهُ أَنْ يُعْطِيَنِي بِمُصَابِي بِكُمْ أَفْضَلَ مَا أَعْطَى مُصَاباً بِمُصِيبَةٍ [بِمُصِيبَتِهِ]، الخبر.
كامل الزيارات، ص326، ح9: عَنْ مَالِكٍ الْجُهَنِيِّ، عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الْبَاقِرِ علیه السلام قَالَ: مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ علیه السلام يَوْمَ عَاشُورَاءَ... قُلْتُ: فَكَيْفَ يُعَزِّي بَعْضُهُمْ بَعْضاً قَالَ يَقُولُونَ عَظَّمَ اللَّهُ أُجُورَنَا بِمُصَابِنَا بِالْحُسَيْنِ علیه السلام وَجَعَلَنَا وَإِيَّاكُمْ مِنَ الطَّالِبِينَ بِثَأْرِهِ مَعَ وَلِيِّهِ الْإِمَامِ الْمَهْدِيِّ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ صلّی الله علیه و آله و سلّم، الخبر.
[10]. آل عمران: 119 (هَا أَنْتُمْ أُولَاءِ تُحِبُّونَهُمْ وَلَا يُحِبُّونَكُمْ وَتُؤْمِنُونَ بِالْكِتَابِ كُلِّهِ وَإِذَا لَقُوكُمْ قَالُوا آَمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا عَضُّوا عَلَيْكُمُ الْأَنَامِلَ مِنَ الْغَيْظِ قُلْ مُوتُوا بِغَيْظِكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ).
[11]. المزار (للمشهدي)، ص500: وَمِمَّا خَرَجَ مِنَ النَّاحِيَةِ عَلَيْهِ السَّلَامُ إِلَى أَحَدِ الْأَبْوَابِ، قَالَ: تَقِفُ عَلَيْهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَتَقُولُ: السَّلَامُ عَلَى آدَمَ صَفْوَةِ اللَّهِ مِنْ خَلِيقَتِهِ... السَّلَامُ عَلَيْكَ، سَلَامَ الْعَارِفِ بِحُرْمَتِكَ، الْمُخْلِصِ فِي وَلَايَتِكَ، الْمُتَقَرِّبِ إِلَى اللَّهِ بِمَحَبَّتِكَ، الْبَرِيءِ مِنْ أَعْدَائِكَ، سَلَامَ مَنْ قَلْبُهُ بِمُصَابِكَ مَقْرُوحٌ، وَدَمْعُهُ عِنْدَ ذِكْرِكَ مَسْفُوحٌ، سَلَامَ الْمَفْجُوعِ الْمَحْزُونِ، الْوَالِهِ الْمُسْتَكِينِ. سَلَامَ مَنْ لَوْ كَانَ مَعَكَ بِالطُّفُوفِ لَوَقَاكَ بِنَفْسِهِ حَدَّ السُّيُوفِ، وَبَذَلَ حُشَاشَتَهُ دُونَكَ لِلْحُتُوفِ، وَجَاهَدَ بَيْنَ يَدَيْكَ، وَنَصَرَكَ عَلَى مَنْ بَغَى عَلَيْكَ، وَفَدَاكَ بِرُوحِهِ وَجَسَدِهِ، وَمَالِهِ وَوُلْدِهِ، وَرُوحُهُ لِرُوحِكَ فِدَاءٌ، وَأَهْلُهُ لِأَهْلِكَ وِقَاءٌ. فَلَئِنْ أَخَّرَتْنِي الدُّهُورُ، وَعَاقَنِي عَنْ نَصْرِكَ الْمَقْدُورُ، وَلَمْ أَكُنْ لِمَنْ حَارَبَكَ مُحَارِباً، وَلِمَنْ نَصَبَ لَكَ الْعَدَاوَةَ مُنَاصِباً، فَلَأَنْدُبَنَّكَ صَبَاحاً وَمَسَاءً، وَلَأَبْكِيَنَّ عَلَيْكَ بَدَلَ الدُّمُوعِ دَماً، حَسْرَةً عَلَيْكَ وَتَأَسُّفاً عَلَى مَا دَهَاكَ وَتَلَهُّفاً، حَتَّى أَمُوتَ بِلَوْعَةِ الْمُصَابِ وَغُصَّةِ الِاكْتِيَاب، الخبر.
[12]. تفسير الإمام العسكري علیه السلام، ص218، ح101: قَالَ الْإِمَامُ علیه السلام قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ: كَانَ خَلَقَ اللَّهُ لَكُمْ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً إِذْ قُلْنا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ أَيْ فِي ذَلِكَ الْوَقْتِ خَلَقَ لَكُمْ. قَالَ علیه السلام: وَلَمَّا امْتُحِنَ الْحُسَيْنُ علیه السلام وَمَنْ مَعَهُ بِالْعَسْكَرِ الَّذِينَ قَتَلُوهُ، وَحَمَلُوا رَأْسَهُ قَالَ لِعَسْكَرِهِ: أَنْتُمْ مِنْ بَيْعَتِي فِي حِلٍّ، فَالْحَقُوا بِعَشَائِرِكُمْ وَمَوَالِيكُمْ. وَقَالَ لِأَهْلِ بَيْتِهِ: قَدْ جَعَلْتُكُمْ فِي حِلٍّ مِنْ مُفَارَقَتِي، فَإِنَّكُمْ لَا تُطِيقُونَهُمْ لِتَضَاعُفِ أَعْدَادِهِمْ وَقُوَاهُمْ، وَمَا الْمَقْصُودُ غَيْرِي، فَدَعُونِي وَالْقَوْمَ، فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ يُعِينُنِي وَلَا يُخْلِينِي مِنْ حُسْنِ نَظَرِهِ، كَعَادَتِهِ فِي أَسْلَافِنَا الطَّيِّبِينَ. فَأَمَّا عَسْكَرُهُ فَفَارَقُوهُ. وَأَمَّا أَهْلُهُ وَالْأَدْنَوْنَ مِنْ أَقْرِبَائِهِ فَأَبَوْا، وَقَالُوا: لَا نُفَارِقُكَ، وَيَحِلُّ بِنَا مَا يَحِلُّ بِكَ، وَيَحْزُنُنَا مَا يَحْزُنُكَ، وَيُصِيبُنَا مَا يُصِيبُكَ، وَإِنَّا أَقْرَبُ مَا نَكُونُ إِلَى اللَّهِ إِذَا كُنَّا مَعَكَ. فَقَالَ لَهُمْ: فَإِنْ كُنْتُمْ قَدْ وَطَّنْتُمْ أَنْفُسَكُمْ عَلَى مَا وَطَّنْتُ نَفْسِي عَلَيْهِ، فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ إِنَّمَا يَهَبُ الْمَنَازِلَ الشَّرِيفَةَ لِعِبَادِهِ لِصَبْرِهِمْ بِاحْتِمَالِ الْمَكَارِهِ. وَإِنَّ اللَّهَ وَإِنْ كَانَ خَصَّنِي مَعَ مَنْ مَضَى مِنْ أَهْلِيَ الَّذِينَ أَنَا آخِرُهُمْ بَقَاءً فِي الدُّنْيَا مِنَ الْكَرَامَاتِ بِمَا يَسْهُلُ مَعَهَا عَلَى احْتِمَالِ الْكَرِيهَاتِ فَإِنَّ لَكُمْ شَطْرَ ذَلِكَ مِنْ كَرَامَاتِ اللَّهِ تَعَالَى. وَاعْلَمُوا أَنَّ الدُّنْيَا حُلْوَهَا وَمُرَّهَا حُلُمٌ، وَالِانْتِبَاهَ فِي الْآخِرَةِ، وَالْفَائِزَ مَنْ فَازَ فِيهَا، وَالشَّقِيَّ مَنْ شَقِيَ فِيهَا أَ وَلَا أُحَدِّثُكُمْ بِأَوَّلِ أَمْرِنَا وَأَمْرِكُمْ مَعَاشِرَ أَوْلِيَائِنَا وَمُحِبِّينَا، وَالْمُعْتَصِمِينَ بِنَا لِيُسَهِّلَ عَلَيْكُمْ احْتِمَالَ مَا أَنْتُمْ لَهُ مُعْرَضُونَ قَالُوا: بَلَى يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ، الخبر.
تاريخ الطبري، ج4، ص317: عَنِ اَلضَّحَّاكِ بْنِ عَبْدِ اَللَّهِ اَلْمَشْرِقِيِّ قَالَ قَدِمْتُ ومالِكَ بنَ النَّضرِ الأرْحَبِيُّ عَلَى اَلْحُسَيْنِ فَسَلَّمْنَا عَلَيهِ ثُمَّ جَلَسْنَا إلَيهِ فَرَدَّ عَلَينا ورَحَّبَ بِنَا وسَأَلْنَا عَمَّا جِئْنا لَهُ فَقُلْنَا جِئْنَا لِنُسَلِّمَ عَلَيكَ وَنَدعُوَ اللَّهَ لَكَ بِالعافِيَةِ وَنُحَدِّثُ بِكَ عَهداً وَنُخبِرُكَ خَبَرَ النَّاسِ وإنَّا نُحَدِّثُك أَنَّهُمْ قَدْ جَمَعُوا عَلَى حَرْبِكَ فَرَّ رَأْيُكَ فَقَالَ الحُسَيْنُ علیه السلام حَسْبِيَ اللَّهُ وَنِعمَ الوَكِيلُ قال فَتَذَمَّمْنا وسَلَّمْنَا عَلَيْهِ ودَّعَوْنَا اللَّهُ لَهُ قَالَ فَمَا يَمْنَعُكُمَا مِنْ نُصْرَتِي فَقَالَ مَالِكُ بْنُ اَلنَّضْرِ عَلَى دَيْنٍ وَلَّى عِيَالٍ فَقُلْتُ لَهُ إِنَّ علَى دِيناً وَإنَّ لي لَعِيَالاً ولكِنَّكَ إِنْ جَعَلْتَنِي فِي حِلٍ مِنَ الاِنْصِرَافِ إِذَا لَمْ أَجِدْ مُقَاتِلاً قَاتَلْتُ عَنْك مَا كَانَ لَك نَافِعاً وَعَنْكَ دافِعاً قالَ قالَ فَأَنْتَ في حِلٍ فَأَقَمْتُ مَعَهُ.
الأمالي (للصدوق)، ص136، ح6: عَنْ جَرْدَاءَ بِنْتِ سَمِينٍ عَنْ زَوْجِهَا هَرْثَمَةَ بْنِ أَبِي مُسْلِمٍ قَالَ: غَزَوْنَا مَعَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ علیه السلام صِفِّينَ فَلَمَّا انْصَرَفْنَا نَزَلَ كَرْبَلَاءَ فَصَلَّى بِهَا الْغَدَاةَ ثُمَّ رَفَعَ إِلَيْهِ مِنْ تُرْبَتِهَا فَشَمَّهَا ثُمَّ قَالَ وَاهاً لَكِ أَيَّتُهَا التُّرْبَةُ لَيُحْشَرَنَّ مِنْكِ قَوْمٌ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ... بِغَيْرِ حِسابٍ فَرَجَعَ هَرْثَمَةُ إِلَى زَوْجَتِهِ وَكَانَتْ شِيعَةً لِعَلِيٍّ علیه السلام فَقَالَ أَ لَا أُحَدِّثُكِ عَنْ وَلِيِّكِ أَبِي الْحَسَنِ نَزَلَ بِكَرْبَلَاءَ فَصَلَّى ثُمَّ رَفَعَ إِلَيْهِ مِنْ تُرْبَتِهَا فَقَالَ وَاهاً لَكِ أَيَّتُهَا التُّرْبَةُ لَيُحْشَرَنَّ مِنْكِ أَقْوَامٌ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ... بِغَيْرِ حِسابٍ قَالَتْ أَيُّهَا الرَّجُلُ فَإِنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ لَمْ يَقُلْ إِلَّا حَقّاً فَلَمَّا قَدِمَ الْحُسَيْنُ علیه السلام قَالَ هَرْثَمَةُ كُنْتُ فِي الْبَعْثِ الَّذِينَ بَعَثَهُمْ عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ زِيَادٍ فَلَمَّا رَأَيْتُ الْمَنْزِلَ وَالشَّجَرَ ذَكَرْتُ الْحَدِيثَ فَجَلَسْتُ عَلَى بَعِيرِي ثُمَّ صِرْتُ إِلَى الْحُسَيْنِ علیه السلام فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ فَأَخْبَرْتُهُ بِمَا سَمِعْتُ مِنْ أَبِيهِ فِي ذَلِكَ الْمَنْزِلِ الَّذِي نَزَلَ بِهِ الْحُسَيْنُ علیه السلام فَقَالَ مَعَنَا أَنْتَ أَمْ عَلَيْنَا فَقُلْتُ لَا مَعَكَ وَلَا عَلَيْكَ خَلَّفْتُ صِبْيَةً أَخَافُ عَلَيْهِمْ عُبَيْدَ اللَّهِ بْنَ زِيَادٍ قَالَ فَامْضِ حَيْثُ لَا تَرَى لَنَا مَقْتَلاً وَلَا تَسْمَعُ لَنَا صَوْتاً فَوَ الَّذِي نَفْسُ الْحُسَيْنِ بِيَدِهِ لَا يَسْمَعُ الْيَوْمَ وَاعِيَتَنَا أَحَدٌ فَلَا يُعِينُنَا إِلَّا كَبَّهُ اللَّهُ لِوَجْهِهِ فِي جَهَنَّمَ.
[13]. بحار الأنوار، ج45، ص17: ورَأَيْتُ حَدِيثاً أن وَهْبَ هذا كَانَ نَصْرَانِيّاً فَأَسْلَمَ هُوَ وأُمُّهُ عَلَى يَدَيِ الحُسَينِ فَقَتَلَ فِي الْمُبَارَزَةِ أرْبَعَةً وعِشْرِينَ رَاجِلاً واثْنَى عَشَرَ فَارِساً ثُمَّ اُخِذَ أَسِيراً فَأُتِيَ بِهِ عُمَر اِبْنُ سَعْدٍ فَقالَ ما أَشَدَّ صَولَتَكَ ثُمَّ أَمَرَ فَضُرِبَت عُنُقُهُ وَرُمِيَ بِرَأْسِهِ إلى عَسْكَرِ اَلْحُسَيْنِ علیه السلام فَأَخَذَتْ أُمُّهُ اَلرَّأْسَ فَقَبَّلَهُ ثُمَّ رَمَتْ بِالرَّأْسِ إِلَى عسكَرِ اِبْنِ سَعْدٍ فَأَصَابَتْ بِهِ رَجُلاً فَقَتَلَتْهُ ثُمَّ شَدَّتْ بِعَمُودِ الفُسْطَاطِ فَقَتَلَتْ رَجُلَيْنِ فَقَالَ لَهَا الْحُسَيْنُ ارْجِعِي يَا أُمَّ وَهْبٍ أَنْتِ وَابنُكِ مَعَ رَسولِ اللَّهِ فَاِنَّ اَلْجِهَادَ مَرْفُوعٌ عَنِ اَلنِّسَاءِ فَرَجَعَتْ وهِي تَقُولُ إِلَهِي لاَ تَقْطَعْ رَجَائِي فَقَالَ لَهَا اَلْحُسَيْنُ علیه السلام لاَ يَقْطَعُ اَللَّهُ رَجَاكِ يَا أُمَّ وَهْب.
[14]. الكافي، ج1، ص333، ح1: عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: أَقْرَبُ مَا يَكُونُ الْعِبَادُ مِنَ اللَّهِ جَلَّ ذِكْرُهُ وَأَرْضَى مَا يَكُونُ عَنْهُمْ إِذَا افْتَقَدُوا حُجَّةَ اللَّهِ جَلَّ وَعَزَّ وَلَمْ يَظْهَرْ لَهُمْ وَلَمْ يَعْلَمُوا مَكَانَهُ وَهُمْ فِي ذَلِكَ يَعْلَمُونَ أَنَّهُ لَمْ تَبْطُلْ حُجَّةُ اللَّهِ جَلَّ ذِكْرُهُ وَلَا مِيثَاقُهُ فَعِنْدَهَا فَتَوَقَّعُوا الْفَرَجَ صَبَاحاً وَمَسَاءً فَإِنَّ أَشَدَّ مَا يَكُونُ غَضَبُ اللَّهِ عَلَى أَعْدَائِهِ إِذَا افْتَقَدُوا حُجَّتَهُ وَلَمْ يَظْهَرْ لَهُمْ وَقَدْ عَلِمَ أَنَّ أَوْلِيَاءَهُ لَا يَرْتَابُونَ وَلَوْ عَلِمَ أَنَّهُمْ يَرْتَابُونَ مَا غَيَّبَ حُجَّتَهُ عَنْهُمْ طَرْفَةَ عَيْنٍ وَلَا يَكُونُ ذَلِكَ إِلَّا عَلَى رَأْسِ شِرَارِ النَّاسِ.
كمال الدين وتمام النعمة، ص339، ح17: عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ النُّعْمَانِ قَالَ: قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام: أَقْرَبُ مَا يَكُونُ الْعَبْدُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ وَأَرْضَى مَا يَكُونُ عَنْهُ إِذَا افْتَقَدُوا حُجَّةَ اللَّهِ فَلَمْ يَظْهَرْ لَهُمْ وَحُجِبَ عَنْهُمْ فَلَمْ يَعْلَمُوا بِمَكَانِهِ وَهُمْ فِي ذَلِكَ يَعْلَمُونَ أَنَّهُ لَا تَبْطُلُ حُجَجُ اللَّهِ وَلَا بَيِّنَاتُهُ فَعِنْدَهَا فَلْيَتَوَقَّعُوا الْفَرَجَ صَبَاحاً وَمَسَاءً وَإِنَّ أَشَدَّ مَا يَكُونُ غَضَباً عَلَى أَعْدَائِهِ إِذَا أَفْقَدَهُمْ حُجَّتَهُ فَلَمْ يَظْهَرْ لَهُمْ وَقَدْ عَلِمَ أَنَّ أَوْلِيَاءَهُ لَا يَرْتَابُونَ وَلَوْ عَلِمَ أَنَّهُمْ يَرْتَابُونَ مَا أَفْقَدَهُمْ حُجَّتَهُ طَرْفَةَ عَيْنٍ.
الغيبة (للنعماني)، ص158، ح3: عَنْ مَنْصُورٍ الصَّيْقَلِ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام: إِذَا أَصْبَحْتَ وَأَمْسَيْتَ يَوْماً لَا تَرَى فِيهِ إِمَاماً مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ فَأَحْبِبْ مَنْ كُنْتَ تُحِبُّ وَأَبْغِضْ مَنْ كُنْتَ تُبْغِضُ وَوَالِ مَنْ كُنْتَ تُوَالِي وَانْتَظِرِ الْفَرَجَ صَبَاحاً وَمَسَاءً.
[15]. الأنعام: 164 (قُلْ أَغَيْرَ اللَّهِ أَبْغِي رَبّاً وَهُوَ رَبُّ كُلِّ شَيْءٍ وَلَا تَكْسِبُ كُلُّ نَفْسٍ إِلَّا عَلَيْهَا وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى ثُمَّ إِلَى رَبِّكُمْ مَرْجِعُكُمْ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ).
الإسراء: 15 (مَنِ اهْتَدَى فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولاً).
فاطر: 18 (وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى وَإِنْ تَدْعُ مُثْقَلَةٌ إِلَى حِمْلِهَا لَا يُحْمَلْ مِنْهُ شَيْءٌ وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبَى إِنَّمَا تُنْذِرُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَيْبِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَمَنْ تَزَكَّى فَإِنَّمَا يَتَزَكَّى لِنَفْسِهِ وَإِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ).
الزمر: 7 (إِنْ تَكْفُرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ عَنْكُمْ وَلَا يَرْضَى لِعِبَادِهِ الْكُفْرَ وَإِنْ تَشْكُرُوا يَرْضَهُ لَكُمْ وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى ثُمَّ إِلَى رَبِّكُمْ مَرْجِعُكُمْ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ).
النجم: 38 (أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى).
[16]. الهداية الكبرى، ص405: قَالَ الْمُفَضَّلُ: ثُمَّ مَا ذَا يَا سَيِّدِي قَالَ: ثُمَّ تَثُورُ رِجَالُهُ إِلَى سَرَايَا السُّفْيَانِيِّ بِدِمَشْقَ فَيَأْخُذُونَهُ وَيَذْبَحُونَهُ عَلَى الصَّخْرَةِ ثُمَّ يَظْهَرُ الْحُسَيْنُ علیه السلام فِي اثْنَيْ عَشَرَ أَلْفَ صِدِّيقٍ وَاثْنَيْنِ وَسَبْعِينَ رِجَالِهِ بِكَرْبَلَاءَ فَيَا لَكَ عِنْدَهَا مِنْ كَرَّةٍ زَهْرَاءَ وَرَجْعَةٍ بَيْضَاءَ... ثُمَّ يَقُومُ الْحُسَيْنُ علیه السلام مُخَضَّباً بِدِمَائِهِ فَيُقْبِلُ فِي اثْنَيْ عَشَرَ أَلْفَ صِدِّيقٍ كُلُّهُمْ شُهَدَاءُ وَقُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ مِنْ ذُرِّيَّةِ رَسُولِ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله و سلّم وَمِنْ شِيعَتِهِمْ وَمَوَالِيهِمْ وَأَنْصَارِهِمْ وَكُلُّهُمْ مُضَرَّجُونَ بِدِمَائِهِمْ فَإِذَا رَآهُ رَسُولُ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله و سلّم فَبَكَتْ أَهْلُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَنْ عَلَيْهَا وَيَقِفُ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ وَالْحَسَنُ عَنْ يَمِينِهِ وَفَاطِمَةُ عَنْ شِمَالِهِ وَيُقْبِلُ الْحُسَيْنُ وَيَضُمُّهُ رَسُولُ اللَّهِ إِلَى صَدْرِهِ وَيَقُولُ يَا حُسَيْنُ فَدَيْتُكَ قَرَّتْ عَيْنَاكَ وَعَيْنَايَ فِيكَ وَعَنْ يَمِينِ الْحُسَيْنِ حَمْزَةُ بْنُ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ وَعَنْ شِمَالِهِ جَعْفَرُ بْنُ أَبِي طَالِبٍ وَأَمَامَهُ أَبُو عُبَيْدَةَ بْنُ الْحَارِثِ بْنِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ وَيَأْتِي مُحَسِّنٌ مُخَضَّباً بِدَمِهِ، الخبر.
الكافي، ج8، ص206، ح250: عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ الْبَطَلِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام فِي قَوْلِهِ تَعَالَى: وَقَضَيْنا إِلى بَنِي إِسْرائِيلَ فِي الْكِتابِ لَتُفْسِدُنَّ فِي الْأَرْضِ مَرَّتَيْنِ قَالَ قَتْلُ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ علیه السلام وَطَعْنُ الْحَسَنِ علیه السلام وَلَتَعْلُنَّ عُلُوّاً كَبِيراً قَالَ قَتْلُ الْحُسَيْنِ علیه السلام فَإِذا جاءَ وَعْدُ أُولاهُما فَإِذَا جَاءَ نَصْرُ دَمِ الْحُسَيْنِ علیه السلام بَعَثْنا عَلَيْكُمْ عِباداً لَنا أُولِي بَأْسٍ شَدِيدٍ فَجاسُوا خِلالَ الدِّيارِ قَوْمٌ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ قَبْلَ خُرُوجِ الْقَائِمِ علیه السلام فَلَا يَدَعُونَ وَتْراً لآِلِ مُحَمَّدٍ إِلَّا قَتَلُوهُ وَكانَ وَعْداً مَفْعُولاً خُرُوجُ الْقَائِمِ علیه السلام ثُمَّ رَدَدْنا لَكُمُ الْكَرَّةَ عَلَيْهِمْ خُرُوجُ الْحُسَيْنِ علیه السلام فِي سَبْعِينَ مِنْ أَصْحَابِهِ عَلَيْهِمُ الْبَيْضُ الْمُذَهَّبُ لِكُلِّ بَيْضَةٍ وَجْهَانِ الْمُؤَدُّونَ إِلَى النَّاسِ أَنَّ هَذَا الْحُسَيْنَ قَدْ خَرَجَ حَتَّى لَا يَشُكَ الْمُؤْمِنُونَ فِيهِ وَأَنَّهُ لَيْسَ بِدَجَّالٍ وَلَا شَيْطَانٍ وَالْحُجَّةُ الْقَائِمُ بَيْنَ أَظْهُرِهِمْ فَإِذَا اسْتَقَرَّتِ الْمَعْرِفَةُ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ أَنَّهُ الْحُسَيْنُ علیه السلام جَاءَ الْحُجَّةَ الْمَوْتُ فَيَكُونُ الَّذِي يُغَسِّلُهُ وَيُكَفِّنُهُ وَيُحَنِّطُهُ وَيَلْحَدُهُ فِي حُفْرَتِهِ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ علیهما السلام وَلَا يَلِي الْوَصِيَّ إِلَّا الْوَصِيُّ.
[17]. تفسير العيّاشي، ج2، ص282، ح23: عَنْ رِفَاعَةَ بْنِ مُوسَى قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام: إِنَّ أَوَّلَ مَنْ يَكُرُّ إِلَى الدُّنْيَا الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ علیهما السلام وَأَصْحَابُهُ وَيَزِيدُ بْنُ مُعَاوِيَةَ وَأَصْحَابُهُ فَيَقْتُلُهُمْ حَذْوَ الْقُذَّةِ بِالْقُذَّةِ ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام: ثُمَّ رَدَدْنا لَكُمُ الْكَرَّةَ عَلَيْهِمْ وَأَمْدَدْناكُمْ بِأَمْوالٍ وَبَنِينَ وَجَعَلْناكُمْ أَكْثَرَ نَفِيراً.
تفسير القمي، ج2، ص297: وقوله: وَوَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ إِحْساناً قال: الإحسان رسول الله صلّی الله علیه و آله و سلّم و قوله بِوالِدَيْهِ إنما عنى الحسن و الحسين علیه السلام ثم عطف على الحسين علیه السلام فقال: حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً وَوَضَعَتْهُ كُرْهاً و ذلك أَنَّ اللَّهَ أَخْبَرَ رَسُولَ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله و سلّم وَبَشَّرَهُ بِالْحُسَيْنِ علیه السلام قَبْلَ حَمْلِهِ وَأَنَّ الْإِمَامَةَ تَكُونُ فِي وُلْدِهِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ ثُمَّ أَخْبَرَهُ بِمَا يُصِيبُهُ مِنَ الْقَتْلِ وَالْمُصِيبَةِ فِي نَفْسِهِ وَوُلْدِهِ ثُمَّ عَوَّضَهُ بِأَنْ جَعَلَ الْإِمَامَةَ فِي عَقِبِهِ وَأَعْلَمَهُ أَنَّهُ يُقْتَلُ ثُمَّ يَرُدُّهُ إِلَى الدُّنْيَا وَيَنْصُرُهُ حَتَّى يَقْتُلَ أَعْدَاءَهُ وَيَمْلِكَهُ الْأَرْضَ وَهُوَ قَوْلُهُ «وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ» الْآيَةَ.
الغيبة (للطوسي)، ص478: عَنْ جَابِرٍ الْجُعْفِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ علیه السلام يَقُولُ وَاللَّهِ لَيَمْلِكَنَ مِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ رَجُلٌ بَعْدَ مَوْتِهِ ثَلَاثَمِائَةِ سَنَةٍ يَزْدَادُ تِسْعاً قُلْتُ مَتَى يَكُونُ ذَلِكَ قَالَ بَعْدَ الْقَائِمِ علیه السلام قُلْتُ وَكَمْ يَقُومُ الْقَائِمُ فِي عَالَمِهِ قَالَ تِسْعَ عَشْرَةَ سَنَةً ثُمَّ يَخْرُجُ الْمُنْتَصِرُ فَيَطْلُبُ بِدَمِ الْحُسَيْنِ علیه السلام وَدِمَاءِ أَصْحَابِهِ فَيَقْتُلُ وَيَسْبِي حَتَّى يَخْرُجَ السَّفَّاحُ.
مختصر البصائر، ص121، ح45: عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: «إِنَّ لِعَلِيٍّ علیه السلام (فِي الْأَرْضِ كَرَّةً مَعَ الْحُسَيْنِ ابْنِهِ) صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمَا، يُقْبِلُ بِرَايَتِهِ حَتَّى يَنْتَقِمَ لَهُ مِنْ بَنِي أُمَيَّةَ وَمُعَاوِيَةَ وَآلِ مُعَاوِيَةَ، وَمَنْ شَهِدَ حَرْبَهُ. ثُمَّ يَبْعَثُ اللَّهُ إِلَيْهِمْ بِأَنْصَارِهِ (يَوْمَئِذٍ مِنْ أَهْلِ الْكُوفَةِ) ثَلَاثِينَ أَلْفاً، وَمِنْ سَائِرِ النَّاسِ سَبْعِينَ أَلْفاً فَيَلْقَاهُمْ بِصِفِّينَ مِثْلَ الْمَرَّةِ الْأُولَى حَتَّى يَقْتُلَهُمْ فَلَا يَبْقَى مِنْهُمْ مُخْبِراً، ثُمَّ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ فَيُدْخِلُهُمْ أَشَدَّ عَذَابِهِ مَعَ فِرْعَوْنَ وَآلِ فِرْعَوْنَ. ثُمَّ كَرَّةً أُخْرَى مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله و سلّم حَتَّى يَكُونَ خَلِيفَتَهُ فِي الْأَرْضِ، وَيَكُونَ الْأَئِمَّةُ علیهم السلام عُمَّالَهُ، وَحَتَّى يُعْبَدَ اللَّهَ عَلَانِيَةً فَتَكُونَ عِبَادَتُهُ عَلَانِيَةً فِي الْأَرْضِ، كَمَا عُبِدَ اللَّهَ سِرّاً فِي الْأَرْضِ. ثُمَّ قَالَ: إِي وَاللَّهِ وَأَضْعَافُ ذَلِكَ ثُمَّ عَقَدَ بِيَدِهِ أَضْعَافاً يُعْطِي اللَّهُ نَبِيَّهُ مُلْكَ جَمِيعِ أَهْلِ الدُّنْيَا مُنْذُ يَوْمَ خَلَقَ اللَّهُ الدُّنْيَا إِلَى يَوْمِ يُفْنِيهَا، حَتَّى يُنْجِزَ لَهُ مَوْعُودَهُ فِي كِتَابِهِ كَمَا قَالَ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ».
[18]. النساء: 73.
عيون أخبار الرضا علیه السلام، ج1، ص300، ح58: عَنِ الرَّيَّانِ بْنِ شَبِيبٍ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى الرِّضَا علیه السلام فِي أَوَّلِ يَوْمٍ مِنَ الْمُحَرَّمِ فَقَال: يَا ابْنَ شَبِيبٍ إِنْ سَرَّكَ أَنْ يَكُونَ لَكَ مِنَ الثَّوَابِ مِثْلَ مَا لِمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ علیهما السلام فَقُلْ مَتَى ذَكَرْتَهُ: (يا لَيْتَنِي كُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِيماً)، الخبر.
[19]. الأمالي (للصدوق)، ص163:... وَأَقْبَلَ فَرَسُ الْحُسَيْنِ علیه السلام حَتَّى لَطَخَ عُرْفَهُ وَنَاصِيَتَهُ بِدَمِ الْحُسَيْنِ وَجَعَلَ يَرْكُضُ وَيَصْهَلُ فَسَمِعَتْ بَنَاتُ النَّبِيِّ صلّی الله علیه و آله و سلّم صَهِيلَهُ فَخَرَجْنَ فَإِذَا الْفَرَسُ بِلَا رَاكِبٍ فَعَرَفْنَ أَنَّ حُسَيْناً علیه السلام قَدْ قُتِلَ وَخَرَجَتْ أُمُّ كُلْثُومٍ بِنْتُ الْحُسَيْنِ وَاضِعَةً يَدَهَا عَلَى رَأْسِهَا تَنْدُبُ وَتَقُولُ وَا مُحَمَّدَاهْ هَذَا الْحُسَيْنُ بِالْعَرَاءِ قَدْ سُلِبَ الْعِمَامَةَ وَالرِّدَاء، الخبر.
مناقب آل أبي طالب، ج4، ص58: وَرَوَى أَبُو مِخْنَفٍ عَنِ الْجَلُودِيِ أَنَّ الْحُسَيْنَ حَمَلَ عَلَى الْأَعْوَرِ السُّلَمِيِّ وَعَمْرِو بْنِ الْحَجَّاجِ الزُّبَيْدِيِّ وَكَانَا فِي أَرْبَعَةِ آلَافِ رَجُلٍ عَلَى الشَّرِيعَةِ وَأَقْحَمَ الْفَرَسَ عَلَى الْفُرَاتِ فَلَمَّا أَوْلَغَ الْفَرَسُ بِرَأْسِهِ لِيَشْرَبَ قَالَ علیه السلام: أَنْتَ عَطْشَانٌ وَأَنَا عَطْشَانٌ وَاللَّهِ لَا أَذُوقُ الْمَاءَ حَتَّى تَشْرَبَ فَلَمَّا سَمِعَ الْفَرَسُ كَلَامَ الْحُسَيْنِ شَالَ رَأْسَهُ وَلَمْ يَشْرَبْ كَأَنَّهُ فَهِمَ الْكَلَامَ فَقَالَ الْحُسَيْنُ اشْرَبْ فَأَنَا أَشْرَبُ فَمَدَّ الْحُسَيْنُ يَدَهُ فَغَرَفَ مِنَ الْمَاءِ فَقَالَ فَارِسٌ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ تَتَلَذَّذُ بِشُرْبِ الْمَاءِ وَقَدْ هُتِكَتْ حُرْمَتُكَ فَنَفَضَ الْمَاءَ مِنْ يَدِهِ وَحَمَلَ عَلَى الْقَوْمِ فَكَشَفَهُمْ فَإِذَا الْخَيْمَةُ سَالِمَةٌ.
وَرَوَى أَبُو مِخْنَفٍ عَنِ الْجَلُودِيِ أَنَّهُ كَانَ صُرِعَ الْحُسَيْنُ فَجَعَلَ فَرَسُهُ يُحَامِي عَنْهُ وَيَثِبُ عَلَى الْفَارِسِ فَيَخْبِطُهُ عَنْ سَرْجِهِ وَيَدُوسُهُ حَتَّى قَتَلَ الْفَرَسُ أَرْبَعِينَ رَجُلاً ثُمَّ تَمَرَّغَ فِي دَمِ الْحُسَيْنِ وَقَصَدَ نَحْوَ الْخَيْمَةِ وَلَهُ صَهِيلٌ عَالٍ وَيَضْرِبُ بِيَدَيْهِ الْأَرْضَ.
بحار الأنوار، ج44، ص266، ح23: عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ قَيْسٍ قَالَ: كُنْتُ مَعَ مَنْ غَزَا مَعَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ علیه السلام فِي صِفِّينَ وَقَدْ أَخَذَ أَبُو أَيُّوبَ الْأَعْوَرُ السُّلَمِيُ الْمَاءَ وَحَرَزَهُ عَنِ النَّاسِ فَشَكَا الْمُسْلِمُونَ الْعَطَشَ فَأَرْسَلَ فَوَارِسَ عَلَى كَشْفِهِ فَانْحَرَفُوا خَائِبِينَ فَضَاقَ صَدْرُهُ فَقَالَ لَهُ وَلَدُهُ الْحُسَيْنُ علیه السلام أَمْضِي إِلَيْهِ يَا أَبَتَاهْ فَقَالَ امْضِ يَا وَلَدِي فَمَضَى مَعَ فَوَارِسَ فَهَزَمَ أَبَا أَيُّوبَ عَنِ الْمَاءِ وَبَنَى خَيْمَتَهُ وَحَطَّ فَوَارِسَهُ وَأَتَى إِلَى أَبِيهِ وَأَخْبَرَهُ فَبَكَى عَلِيٌّ علیه السلام فَقِيلَ لَهُ مَا يُبْكِيكَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ وَهَذَا أَوَّلُ فَتْحٍ بِبَرَكَةِ الْحُسَيْنِ علیه السلام فَقَالَ ذَكَرْتُ أَنَّهُ سَيُقْتَلُ عَطْشَاناً بِطَفِ كَرْبَلَاءَ حَتَّى يَنْفِرَ فَرَسُهُ وَيُحَمْحِمَ وَيَقُولَ الظَّلِيمَةَ الظَّلِيمَةَ لِأُمَّةٍ قَتَلَتِ ابْنَ بِنْتِ نَبِيِّهَا.
[20]. الأمالي (للصدوق)، ص164، ح1: عَنْ أَبِي الْجَارُودِ وَابْنِ بُكَيْرٍ وَبُرَيْدِ بْنِ مُعَاوِيَةَ الْعِجْلِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الْبَاقِرِ علیه السلام قَالَ: أُصِيبَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ علیهما السلام وَوُجِدَ بِهِ ثَلَاثُمِائَةٍ وَبضعا [بِضْعٌ] وَعشرين [عِشْرُونَ] طَعْنَةً بِرُمْحٍ أَوْ ضَرْبَةً بِسَيْفٍ أَوْ رَمْيَةً بِسَهْمٍ فَرُوِيَ أَنَّهَا كَانَتْ كُلُّهَا فِي مُقَدَّمِهِ لِأَنَّهُ علیه السلام كَانَ لَا يُوَلِّي.